İstanbul’un hava kirliliği haritasına göre bir çok ilçede hava alarm veriyor. En büyük neden ise trafik.
İstanbul’da son günlerde en fazla şikayet hava kirliliğinden. Şehirde özellikle sabah ve akşam saatleri için uzmanlar uyarı verirken, hava kirliliği haritalarına göre trafiğin yoğun olduğu ilçeler hava kirliliğinin de en yüksek olduğu ilçeler oldu. Havası en kirli ilçe de Kağıthane oldu. Diğer ilçelerde durum ne? Hangi ilçelerde hava daha kirli?
İstanbul’da Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının Sürekli İzleme Merkezi bünyesindeki Ulusal Hava Kalitesi İzleme Ağı (NEFES) ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığı Çevre Koruma Müdürlüğünün Hava Kalitesi İzleme Merkezi’nden kentteki hava kirliliği anlık takip edilebiliyor.
Hangi değerler tehlikeli?
Farklı noktalara kurulan hava kalitesi izleme istasyonlarından alınan verilerle ilçelerde bölgesel bazlı ölçüm yapılıyor. Uygulamalarda, hava kalitesi endeksinde bir metreküp hava içindeki partikül maddeye göre tespit edilen değerler, “0 ile 50 arası: Temiz (yeşil), 51 ile 100 arası: Orta (sarı), 101 ile 150 arası: Hassas (turuncu), 151 ile 200 arası: Sağlıksız (kırmızı), 201 ile 300 arası: Kötü (mor), 301 ile 500 arası: Tehlikeli (bordo).” şeklinde sıralanıyor.
Trafik artıkça kirlilik de artıyor
NEFES uygulamasındaki istasyon verileri ile Marmara Temiz Hava Merkezi Müdürlükleri (MTHM) verilerine göre, İstanbul’da hava kirliliği oranı yüksek ve düşük olan bölgeler saat 10.00’da şöyle belirtildi:
“Kadıköy-85 (Orta-Sarı), Göztepe D100-78 (Orta-Sarı), Tuzla-56 (Orta-Sarı), Esenyurt MTHM-55 (Orta-Sarı), Sultangazi 3-55 (Orta-Sarı), Sultangazi MTHM-55 (Orta-Sarı), Şirinevler-55 ((Orta-Sarı), Esenler-55 (Orta-Sarı), Kağıthane-55 (Orta-Sarı), Mecidiyeköy MTHM-55 (Orta-Sarı), Kumköy-55 (Orta-Sarı), Mecidiyeköy MTHM-55 (Orta-Sarı), Aksaray-55 (Orta-Sarı), Sancaktepe-55 (Orta-Sarı), Kartal-55 (Orta-Sarı), Üsküdar MTHM-54 (Orta-Sarı), Başakşehir-53 (Orta-Sarı), Yenibosna-53 (Orta-Sarı), Sultanbeyli MTHM-53 (Orta-Sarı), Üsküdar-51 (Orta-Sarı), Alibeyköy-49 (İyi-Yeşil), Kandilli MTHM-48 (İyi-Yeşil), Bağcılar-42 (İyi-Yeşil), Silivri MTHM-40 (İyi-Yeşil), Ümraniye-37 (İyi-Yeşil), Ümraniye MTHM-36 (İyi-Yeşil), Selimiye-35 (İyi-Yeşil), Kandilli-35 (İyi-Yeşil), Maslak-35 (İyi-Yeşil), Avcılar-32 (İyi-Yeşil), Sarıyer-27 (İyi-Yeşil), Çatladıkapı-26 (İyi-Yeşil), Şile MTHM-25 (İyi-Yeşil), Arnavutköy-24 (İyi-Yeşil), Büyükada-20 (İyi-Yeşil), Beylikdüzü-19 (İyi-Yeşil), Sultangazi 1-13 (İyi-Yeşil), Kağıthane MTHM-6 (İyi-Yeşil), Beşiktaş-6 (İyi-Yeşil).”
İBB’ye göre havası en kirli ilçe Kağıthane
İBB’nin Hava Kalitesi İzleme Merkezi’ne göre, kentte hava kalitesinin takip edildiği istasyonlardaki veriler ise saat 10.00’da şu şekilde sıralandı:
“Kağıthane 1 (Kentsel Trafik)-102 (Hassas-Turuncu), D100 (Trafik)-92 (Orta-Sarı), Kadıköy (Kentsel)-85 (Orta-Sarı), Tuzla (Kentsel)-63 (Orta-Sarı), Mecidiyeköy (Trafik)-57 (Orta-Sarı), Aksaray (Trafik)-52 (Orta-Sarı), Şirinevler (Trafik)-52 (Orta-Sarı), Sancaktepe (Kentsel)-50 (İyi-Yeşil), Kartal (Kentsel)-49 (İyi-Yeşil), Sulgangazi 3 (Taş ocakları)-48 (İyi-Yeşil), Kumköy (Arka plan)-48 (İyi-Yeşil), Sultangazi 4 (Kentsel trafik)-47 (İyi-Yeşil), Esenler (Kentsel)-47 (İyi-Yeşil), Üsküdar 2 (Trafik)-46 (İyi-Yeşil), Esenyurt (Kentsel)-44 (İyi-Yeşil), Yenibosna (Kentsel)-44 (İyi-Yeşil), Üsküdar 1 (Kentsel trafik)-43 (İyi-Yeşil), Başakşehir (Sanayi kentsel)-42 (İyi-Yeşil), Alibeyköy (Kentsel)-41 (İyi-Yeşil), Sultanbeyli (Kentsel)-38 (İyi-Yeşil), Kandilli 2 (Deniz trafik)-37 (İyi-Yeşil), Sultangazi 2 (Kentsel trafik)-35 (İyi-Yeşil), Bağcılar (Kentsel)-35 (İyi-Yeşil), Kağıthane 2 (Kentsel)-35 (İyi-Yeşil), Beşiktaş (Trafik)-33 (İyi-Yeşil), Ümraniye 2 (Trafik)-32 (İyi-Yeşil), Ümraniye 1 (Şehir arka plan)-32 (İyi-Yeşil), Silivri-32 (İyi-Yeşil), Selimiye (Trafik)-30 (İyi-Yeşil), Maslak (Şehir arka plan)-30 (İyi-Yeşil), Kandilli 1 (Şehir arka plan)-29 (İyi-Yeşil), Avcılar (Şehir arka plan)-27 (İyi-Yeşil), Sarıyer (Kentsel)-27 (İyi-Yeşil), Arnavutköy (Kırsal)-26 (İyi-Yeşil), Çatladıkapı (Trafik)-22 (İyi-Yeşil), Şile (Arka plan)-21 (İyi-Yeşil), Büyükada (Arka plan)-17 (İyi-Yeşil), Beylikdüzü (Kentsel)-15 (İyi-Yeşil), Sultangazi 1 (Taş ocakları)-12 (İyi-Yeşil).”
Trafik ne kadar yoğunsa kirlilik de o kadar çok
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) İklim Bilimi ve Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros, şehirlerdeki en önemli sorunlardan birisinin araçlar olduğunu vurgulayarak, “İstanbul’daki araç sayısı 6 milyona yaklaşmış durumda. Gün içinde sürekli hareketlilik var. Bazı yollarda gidiş ve geliş olarak, neredeyse 24 saat trafiğin yoğun olduğu yerler var. E-5 (D-100) güzergahını düşünün, Tuzla’dan Boğaz Köprüsü’ne kadar. Bu tarafta yine 15 Temmuz Şehitler Köprüsü’nden Silivri’ye kadar. O güzergahta, çoğu noktada ve günün belli saatlerinde yoğun trafiğin, dur-kalkların çok fazla olduğunu görüyoruz.” ifadelerini kullandı.
Trafiğin olduğu bölgelerde yeterli rüzgar bulunmaması ve kirleticilerin doğal taşınıma uğramaması halinde hava kirliliğinin artığını vurgulayan Toros, şöyle devam etti:
“Örneğin Göztepe bölgesi. Yine köprüyle Şişli arasındaki bölge çok yoğun. İlerlediğimizde Yenibosna-Atatürk Havalimanı bölgesinde, yoğun trafiğin olduğu yerlerde hava kirliliğinin de diğer yerlere oranla daha yüksek olduğunu görüyoruz. Bununla beraber şehirden biraz uzak Şile veya Sarıyer’in kuzey bölgeleri var. İstanbul daha çok kuzeyli rüzgara hakim olduğu için, kuzeyden gelen rüzgarlar Karadeniz’den hava getirdiği için şehirde oluşan kirletici buraya uğramıyor. Şehirde oluşan kirletici daha çok güneye doğru etkisini gösteriyor veya o anda hangi tarafa rüzgar esiyorsa oraya hareket ediyor.”
Sorun trafik
Uluslararası Hava Kirliliğini Önleme ve Çevre Koruma Birliği Başkanı Prof. Dr. Selahattin İncecik de ise kentteki hava kirliliği durumuyla ilgili emisyon kaynaklarına bakmak gerektiğini söyledi.
Prof. Dr. İncecik, “İstanbul’daki kirliliğin temel sebebi ulaşım ama bunun yanı sıra bazı meteorolojik şartların olumsuz yönde gelişmesi, yüksek basıncın etkili olması ve bunun beraberinde rüzgarın çok düşük seviyelerde olması. Dolayısıyla bu gibi durumlarda kirlilik birikime uğrar.” dedi. Prof. Dr. İncecik, trafiğin çok yoğun olduğu caddelerde özellikle yaşlılar, bebekler ve çocukların yürümemeleri, bu gibi alanlarda maske kullanılması gerektiğini aktardı.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile İBB’nin hava kirliliğinin takibine ilişkin internet siteleri bulunduğuna işaret eden İncecik, “Birkaç gündür İstanbul’da sis çok hakim görüyorsunuz. Böyle bir hakimiyet, atmosfer ve şartların bu durumda olması kirliliğin çok içerisinde olunduğunu söylüyor. Yani emisyonların bulunduğu yerde bundan kaçınmamız gerektiğini söylüyor. Bu gibi durumlarda özellikle ana caddelerde maske takmak belki en iyi çözüm.” ifadelerini kullandı.