Almanya’da ırkçılık ve yabancı düşmanlığının körüklediği şiddet eylemleri toplumsal huzuru tehdit ederken, artan şiddet olayları, aşırı sağcı grupların toplumda daha fazla kabul görmesi ve bazı radikal partilerin yükselmesiyle paralel bir seyir izliyor.
Sol Parti (Die Linke) grubunun Federal Meclis’teki sorusuna Federal İçişleri Bakanlığı’nın verdiği yanıta göre, Almanya genelinde sadece 2024 yılının Kasım ayı sonuna kadar 33 bin 963 aşırı sağcı suç kaydedildi. Bu sayının Aralık ayında işlenen suçlar ve geç bildirilen vakalar da dahil edildiğinde yıl genelinde çok daha yüksek olacağı belirtiliyor.
Aşırı sağcı suçlarda geçen yıl 2023 yılına kıyasla yüzde 17,34’lük artış kaydedildi. 2023’te Almanya’da toplam 28 bin 945 aşırı sağcı suç kaydedilmişti. 2024 yılı ise özellikle siyasi motivasyonlu suçlar açısından daha karanlık bir tablo ortaya koydu. Bu suçların büyük çoğunluğunu propaganda suçları (21 bin 311) ve halkı kışkırtma suçları (5 bin 97) oluşturdu.
Ayrıca, 2024 yılı itibarıyla 1136 şiddet suçunun kayıtlara geçtiği ancak 2023 yılı sonunda bu sayının 1270 olduğu ifade edildi.
Diğer yandan, 1942 mal tahribi vakası da kaydedildi. Aşırı sağcıların Almanya’da 2017’de 20 bin 520, 2018’de 20 bin 431 ve 2019’da 22 bin 342 suç işlediği kayda geçmişti. 2020’de 23 bin 604’e yükselerek rekora ulaşan aşırı sağcı kaynaklı suç sayısı, 2021’de 21 bin 964 olarak belirlendi. Aşırı sağcıların işlediği suç sayısı 2022’de yeniden artışa geçerek 23 bin 83 oldu.
Aşırı sağcı saldırılarda AfD söyleminin etkisi
Özellikle 2015 yılındaki mülteci krizi sonrasında yabancı düşmanlığının daha belirgin hale gelmesiyle Almanya’da ırkçı saldırılar ciddi boyutlara ulaştı. Bu saldırılar arasında sinagoglara, camilere ve etnik azınlıkların yoğun olarak yaşadığı bölgelere yapılan saldırılar dikkati çekiyor.
Hükümet, aşırı sağcı suçlarla mücadele için bir dizi önlem almış olsa da bu suçlarla etkin mücadele etmekte büyük bir zorluk çekiliyor.
Almanya, aşırı sağcı grupların finansmanını takip etmek, yasa dışı propaganda faaliyetlerini engellemek ve suçlara daha sert cezalar getirmek amacıyla yasal düzenlemeler yaptı. Ancak aşırı sağcıların gizli yapılanmaları ve örgütlü suçları, bu suçların önlenmesini güçleştiriyor.
Bu bağlamda AfD’nin, örneğin “Ülkeni koru”, “Almanya Almanlar için” gibi söylemleri ve politikaları, aşırı sağcı şiddeti teşvik eden bir ortam yaratmanın nedeni olarak tanımlanıyor.
Aşırı sağ şiddet 1990’larda da artmıştı
Aşırı sağ şiddet sadece son yılların bir fenomeni değil. Berlin Duvarı’nın yıkılması ve Doğu ve Batı Almanya’nın birleşmesi sürecinde, 1990’lı yılların başında yaşanan ekonomik belirsizlik ve sıkıntılar da aşırı sağcı şiddetin ülkede yükselişine neden olmuştu.
1991’de Hoyerswerda ve 1992’de Rostock kentinde mülteci yurtlarına yönelik saldırılarda çok sayıda kişi yaralanırken 23 Kasım 1992’de Hamburg yakınlarındaki Mölln şehrinde ve 29 Mayıs 1993’te Solingen’de Türklerin yaşadığı evler kundaklandı. Bu olaylarda toplam sekiz Türk vatandaşı can verdi.
Lübeck kentinde 18 Ocak 1996’da mülteci yurduna yönelik saldırıda çoğu Afrika kökenli yedisi çocuk 10 kişi hayatını kaybetti. 2000-2007 yıllarında ırkçı NSU terör örgütünün Almanya’nın çeşitli kentlerinde sekizi Türk 10 kişiyi öldürdüğü ortaya çıktı.
Münih kentinde 22 Temmuz 2016’da ırkçı bir teröristin bir alışveriş merkezine düzenlediği saldırıda göçmen kökenli 10 kişi hayatını kaybetti. Öte yandan özellikle son yıllarda Almanya’da camilere yönelik saldırılarda büyük artış yaşandı. Bazı yıllarda yüzlerce cami saldırısı tespit edildi.
Almanya’da iç istihbarattan sorumlu Anayasayı Koruma Teşkilatı (BfV), ülkede yaklaşık 14 bini şiddet yanlısı olmak üzere yaklaşık 39 bin kişiyi “aşırı sağcı” olarak sınıflandırıyor. Bunların yaklaşık 15 bini partilerde organize olurken 8 bini bağımsız yapılarda faaliyet gösteriyor. 16 bin aşırı sağcı ise herhangi bir örgüte bağlı değil.
2023 ve 2024 verilerine göre, aşırı sağcı olarak tanımlanan yaklaşık 674 kişi, çeşitli suçlarla ilgili olarak tutuklama emriyle aranıyor. Bu kişiler, genellikle şiddet eylemleri, nefret suçları, terör faaliyetleri ve yasadışı silahlı örgütlere katılmak gibi suçlarla ilişkilendiriliyor.
KAYNAK: VOA TÜRKÇE – CEM DALAMAN
