Moskova mahkemesi, tiyatro yönetmeni Yevgenia Berkovich ve oyun yazarı Svetlana Petrichuk’u, Suriye’de IŞİD üyeleriyle evlenen Rus kadınlarla ilgili bir oyunda “terörizmi meşrulaştırma” suçlamasıyla Pazartesi günü altı yıl hapis cezasına çarptırdı.
Berkovich ve Petrichuk, “Finist the Brave Falcon” adlı oyun nedeniyle bir yılı aşkın süredir tutuklu yargılanıyordu.
Hapis cezasının yanı sıra, her iki kadının serbest kaldıktan sonra üç yıl boyunca herhangi bir “internet sitesi yönetmeleri” de yasaklandı.
Rus RBK gazetesinin haberine göre savcı, “son derece saldırgan İslami ideolojilere” sahip olduklarını iddia ettiği sanatçıların, IŞİD hakkında “pozitif bir algı” oluşturduğunu belirtti.
Bir yılı aşkın süredir tutuklu bulunan Berkovich ve Petrichuk, kendilerine yönelik suçlamaları defalarca reddetti.
Duruşmalardan birinde Berkovich, mahkemeye “oyunu terörizmi önlemek için sahnelediğini” ifade ederken, Petrichuk da aynı ifadeyi savundu.
Sanatçıların avukatları, oyunun Rusya Kültür Bakanlığı tarafından desteklendiğini ve Rusya’nın en prestijli tiyatro ödülü olan iki Altın Maske ödülü kazandığının altını çizdi.
Petrichuk’un avukatı, 2019’da Sibirya’daki bir kadın hapishanesinde oyunun mahkumlarına okunduğunu ve Rusya devlet cezaevi servisinin oyunu internet sitesinde övdüğünü hatırlattı.
Sanatçıların 2023 Mayıs ayında tutuklanması, ülkenin sanat camiasında öfkeye neden olmuştu.
Bağımsız Rus Novaya Gazeta gazetesi, oyunun “kesinlikle açık bir terörle mücadele duygusu taşıdığı” söyleyerek imza kampanyası başlattı. Gazetenin, yönetmen ve oyun yazarını destekleyen mektubu, tutukluluklarından bu yana 16 bin’den fazla kişi tarafından imzalandı.
Onlarca Rus aktör, yönetmen ve gazeteci de Berkovich ve Petrichuk’u serbest bırakmaya çağıran beyannameler imzaladı.
İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün (HRW) Avrupa ve Orta Asya Müdür Yardımcısı Rachel Denber, Berkovich’in Rusya’nın Ukrayna işgalini eleştiren şiirlerine atıfta bulundu.
Denber, sosyal medya platformu X’ten yaptığı açıklamada, “Berkovich’in, Rusya’nın Ukrayna işgalini eleştirdiği için bir misilleme olarak haksız bir şekilde saçma suçlamalarla” cezalandırıldığını ifade etti.
İlk gözaltına alınmalarından sonra, Uluslararası Af Örgütü, ikilinin derhal serbest bırakılması çağrısında bulundu. Örgüt, iki sanatçının “sadece ifade özgürlüğü hakkını kullandıkları için hedef alındıklarını” ifade etti.
Rusya’nın Şubat 2022’de Ukrayna’yı işgal etmeye başlamasının hemen ardından Kremlin, muhalefete Sovyet döneminden beri görülmemiş bir baskı uygulamaya başladı.
Özellikle Rusya’nın Ukrayna’ya karşı saldırılarına karşı çıkanların hedef alınmasının yanı sıra, savaşa yönelik herhangi bir eleştiri de fiilen suç sayıldı.
Muhalif siyasi figürler ve gazetecilerin yanı sıra, yazar, şair ve yönetmen gibi sanatçılar da çeşitli cezalar aldı.
Geçtiğimiz Şubat ayında Nobel Barış Ödüllü Memorial İnsan Hakları Merkezi’nin 70 yaşındaki eş başkanı Oleg Orlov, Ukrayna’daki savaşı eleştirdiği için 30 ay hapis cezasına çarptırılmıştı.
