Avrupa Birliği (AB), üye ülkelerin Rusya’dan LNG (sıvılaştırılmış doğal gaz) satın almalarını yasaklamadan Rus LNG sektörünü hedef alan yaptırımlar açıkladı.
Daha önce Rus petrol ve doğal gaz ihracatına kısıtlama getiren Brüksel, ilk kez LNG satışını zorlaştıracak adım attı. Bu, 24 Şubat 2022’de işgalin başlamasından beri AB’nin açıkladığı 14’üncü yaptırım paketi oldu.
Duyurulması birkaç kez ertelenen pakete Almanya, arka kapıdan dolaşarak yaptırımları delmeyi önleyecek düzenlemelerin, Alman şirketlerin ihlalle suçlanabilmesine yol açacağı endişesiyle itiraz ediyordu. Brüksel’de çıkan tartışmalarda bazı diplomatların Almanya’yı “yeni Macaristan” olmakla suçladığı açıklamalar geçen hafta içinde basına yansımıştı. Berlin’in kaygılarını giderecek önlemler alınınca yaptırımlar ilan edildi.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Pazartesi günü yürürlüğe girecek yeni yaptırım paketinin Rusya’nın önemli teknolojilere erişimini daha fazla engelleyeceğini, Moskova’nın enerji gelirlerini düşüreceğini, Rus gölge filosu ve gölge bankacılık ağıyla mücadele edeceğini ifade etti.
Rusya, Batı yaptırımlarından kaçarak petrol ve doğal gaz ticaretini sürdürebilmek için menşei belli olmayan gemiler ve alternatif bankacılık yöntemleri kullanıyor.
Tüm detayları açıklanmayan yaptırım paketi temelde Rusya’dan LNG satın almayı değil, bu ürünün Avrupa üzerinden üçüncü ülkelere sevk edilmesini engelliyor.
Yaptırımlardan Türkiye de etkilenecek
Avrupa’da özellikle Belçika, Hollanda, Fransa ve İspanya limanları Asya pazarlarına ulaşabilmek için Rusya için önemli. Arktik sularının donduğu kış aylarında Moskova’nın bu limanlara bağımlılığı artıyor.
Türkiye de Belçika ve Fransa üzerinden Rus LNG’sinin alıcıları arasında. Dolayısıyla Türkiye, son yaptırımlar sebebiyle bu limanlar üzerinden Rus LNG’si satın alamayacak.
Ankara, Rus LNG ürününe olan bağımlılığını azaltmak ve kaynaklarını çeşitlendirmek için geçtiğimiz haftalarda Amerikan enerji şirketi Exxon Mobil ile görüşme yürüttüğünü açıklamıştı.
Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi (CREA) raporuna göre AB’nin geçen yılki Rus LNG faturası 8,3 milyar euroyu buldu. Rusya, tüm LNG ihracatının yüzde 49’unu Avrupa’ya yapıyor. Birlik, Moskova’nın en büyük müşterisi konumunda. Rus LNG ticaretinde gemicilik ve sigorta hizmetlerinin neredeyse tek yararlanıcısı da Batılı devletler oldu. 2023’te G7 ülkelerinin denizcilik sektörleri dünya çapında Rus LNG ticaretinin yüzde 93’ünü gerçekleştirdi.
