Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinde Temmuz 2023’de bir önceki yılın aynı ayına göre en çok harcama artışı lokanta ve otellerden sonra yüzde 75,95 ile sağlıkta oldu. Vatandaş, hastaneye adım attığı andan itibaren muayene, ilaç, reçete, tıbbi malzeme gibi adı altında ek olarak cepten SGK’ye katılım payı ve özel sağlık kurumuna da ilave ücret ödemek zorunda kalıyor. Özel hastanelere giderse de yüzde 200’ü aşan ilave ücretleri ile karşı karşıya kalıyor. Tüm bunlar yurttaşın cebinden çıkan ödemeyi de artırıyor. Dr. Ergün Demir ve Dr. Güray Kılıç “Gerçekler artık gizlenemiyor. Vatandaş hem can hem de cebinin derdinde” dedi.
MIZRAK ÇUVALA SIĞMIYOR
Dr. Demir ve Dr. Kılıç, 20 yıl önce başlatılan Sağlıkta Dönüşüm Programı ile sağlık ortamının gelmiş olduğu son durumun 3 Ağustos’ta açıklanan ‘TÜİK’in Tüketici Fiyat Endeksi’ verilerinde de ortaya çıktığını belirterek “Mızrağın çuvala sığmadığını TÜİK bile gördü!” değerlendirmesini yaptı. Demir ve Kılıç “Bu veriler, özellikle son aylarda vatandaşların bazı ilaçlara ulaşamaması, birçok kamu hastanesinde tıbbi malzeme eksikliği nedeniyle ameliyatların yapılamaması, hastaların birçok branşta ve yan dallarda alamamaları yani vatandaşların kamu sağlık hizmetine ulaşmasında yaşanan sıkıntıları tüm açıklığıyla yansıtmaktadır. Parası olanların veya borç para bulabilenlerin muayene ve ameliyat olabilmek için daha fazla sayıda özel sağlık kuruluşlarına yöneldiği görülmektedir” ifadelerini kullandılar.
ANORMAL ARTIŞLAR
Sağlık hizmetlerine ulaşabilmek için Genel Sağlık Sigortası (GSS) priminin ödenmesinin yeterli olmadığını dile getiren doktorlar, özetle şunları söyledi:
“Özel sağlık kuruluşları da talep artışının olması ve denetlenme korkusu da olmadığından her türlü tıbbi işlem için yasal olan SUT bedellerinin yüzde 200’ün ötesinde ilave ücreti talep edebilmektedirler. Hem sağlık hizmetlerindeki bu anormal artış hem de ilaç fark ücretlerindeki artışlar sağlık harcamalarını Temmuz ayında şampiyon yapmıştır. Sağlık hizmetlerine ‘insana yaraşır bir biçimde’ ulaşabilmek için maalesef sadece Genel Sağlık Sigortası primi ödemek yeterli olmamaktadır. Vatandaş hastaneye adım attığı andan itibaren muayene, ilaç, reçete, tıbbi malzeme vs. adı altında ek olarak cepten SGK’ye katılım payı ve özel sağlık kurumuna da ilave ücret ödemek zorundadır. Hane halkının cepten yapmış olduğu sağlık harcamalarındaki artışın nedenleri olarak vatandaş birçok branşta ve yan dallarda Merkezi Hekim Randevu Sistemi (MHRS) üzerinden randevu alamadığı için kamu sağlık hizmetine ulaşmakta güçlük çekmektedir. Hane halkının cepten yapmış olduğu sağlık harcamalarındaki artışın nedenleri olarak randevu almakta güçlük çeken hastalardan parası olanlar veya borç para bulabilenlerin özel sağlık kuruluşlarına yönelmek zorunda kalmaları, özel sağlık kuruluşları da artan taleple birlikte, yeterli denetlenme ve caydırıcı ceza da olmadığından her türlü tıbbi işlem için yasal olan SUT bedelinin yüzde 200’ü olan ilave ücretin çok ötesinde rakamları talep etmeleri, ilaç fiyatlarındaki artışlar, vatandaşların ödediği ilaç fark ücretlerinin giderek artması, özellikle kronik hastaların bulunamayan ilaçlarını yurtdışında temin etmeye çalışması, ağız ve diş sağlığı sorunu olan vatandaşların zorunlu olarak özel diş hekimliği merkezlerine yönelmesi sayılabilir.”
***
%200’ÜN ÜZERİNDE ÜCRETLER
Dr. Demir ve Dr. Kılıç, vakıf üniversite hastaneleri ile ikinci basamak özel hastanelerde yasal üst sınır olan SUT bedellerinin iki katının (yüzde 200’ün) çok ötesinde ilave ücreti talep ettiğini belirterek, muayene ve ameliyat ücretlerine ilişkin birkaç örneği şöyle sıraladı: GSS ve hak sahibi vatandaşlar özel hastanelere muayene için müracaat ettiklerinde SGK özel hastanelere;
• Enfeksiyon hastalıkları 57 TL
• Kadın hastalıkları 62 TL
• Kardiyoloji 68 TL
• Çocuk sağlığı hastalıkları 53 TL
• Nöroloji branşı için 59 TL muayene bedeli ödemektedir.
• SUT hükümlerine göre özel hastaneler vatandaşlardan ilave muayene parası olarakta en fazla bunların yüzde 200’ü yani 120 TL ile 150 TL talep etmesi gerekirken 750 TL ile 1500 TL arasında değişen miktarlarda muayene parası almaktadırlar.
TEDAVİ İÇİN KREDİ ÇEKİYORLAR
Dr. Demir ve Dr. Kılıç, ameliyat ücretlerine ilişkin ise serbest piyasa usulü ne tuttururlarsa hasta ve yakınlarından istendiğini kaydederek, şöyle devam etti: “İlave ücret alınmaması gerekirken özellikle kanser cerrahisi ve kardiyovasküler cerrahi işlemlerde alt sınır 100 bin TL’ den başlamak üzere üst 400-500 bin TL’ye kadar çıkan bedeller talep edilmektedir. Ayrıca yoğun bakım hastalarından da yoğun bakım sonrası hastaların servise alınması ile acil halin sona ermesi gerekçe gösterilerek ilave ücret alınmaktadır. Özellikle kanser cerrahisi ve kardiovasküler cerrahi işlemler için özel sağlık kurum ve kuruluşlarına müracaat eden vatandaşlar, yasal olmayan ve kendilerinden istenen bu ilave ücreti ödeyebilmek için ise elindeki avucundakini satmak, borç para bulabilmek veya kredi çekmek zorunda kalmaktadır.”