Bu Haberlerdeİlginizi Çekebilir
Türkiye’nin Dubai’ye külçe altın ihraç etmesi normal dışı bir durum olarak değerlendirilirken yılın ilk dört ayında BAE’ye 2.2 milyar dolarlık altın satıp BAE’den 1.9 milyar dolarlık altın aldık.
İşte Aktaş’ın yazısının ilgili bölümü:
Önce genel durumu aktaralım. Türkiye bu yılın ilk dört ayında 2.6 milyar dolarlık altın ihraç etti. Buna karşılık ithalat 3.8 milyar doları aştı. Dört aydaki ihracat, 2015 ve 2016’nın aynı döneminin altında, 2014 ile neredeyse aynı sayılabilecek bir gerçekleşme var. Asıl hareket ithalatta. Ocak-nisan dönemi itibariyle 2014’te 1.2 milyar, 2015’te 843 milyon, geçen yıl ise 1.1 milyar dolar olan altın ithalatı bu yıl 3.8 milyar dolarla çok hızlı bir artış kaydetti. Dört ay itibariyle 2013’teki 5.3 milyardan sonra en çok altın ithalatı bu yıl yapılmış durumda.
Yani altın ihracatı normal seyrinde, ama ithalatta belirgin bir hızlanma yaşanıyor. Bu eğilim sürerse yılın tümünde altın ithalatının 10 milyar dolara yaklaştığını görebiliriz.
BAE BAŞI ÇEKİYOR
Altın ihracat ve ithalatında daha önce de değindiğimiz bir konu var. Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) bu yıl altın ticaretinde dikkat çekici boyutta çok pay alıyor. İlk dört aydaki 2.6 milyar dolarlık altın ihracatının yüzde 85 oranındaki kısmı Birleşik Arap Emirlikleri’ne yapıldı. BAE’nin ithalattaki payı ise yüzde 50’ye çok yakın bir düzeyde bulunuyor.
Bir başka pencereden bakalım. Türkiye bu yıl dört ayda Birleşik Arap Emirliklerine toplam 3.6 milyar dolarlık ihracat yaptı. Bu ihracatın tek başına yüzde 61’i altından oluşuyor. Bu ülkeden gerçekleştirilen ithalatın ise neredeyse tümü altın. Birleşik Arap Emirlikleri’nden dört ayda 2.1 milyar dolarlık ithalat yapıldı, bunun 1.9 milyar doları altından oluşmuş durumda.
Bu değerlere göre dört ayda Birleşik Arap Emirlikleri’nden altın dışında yalnızca 187 milyon dolarlık ithalat yapmışız. Ya da Birleşik Arap Emirlikleri’nden ithalat demek, adeta altın demek!
İHRACAT-İTHALAT DENGESİ
Bir ülkeden çok fazla miktarda altın ya da herhangi bir mal alınabilir. Bu mal işlenerek bir başka ülkeye satılabilir. Ama aynı tanımlı malın, yani külçe altının, Birleşik Arap Emirlikleri’nden alınması ve bu ülkeye yeniden satılması (ya da önce satılması, sonra alınması) nasıl izah edilebilir ki… Üstelik bu durum ay bazında eş zamanlı gerçekleşiyor. Herhangi bir ay alıp bir başka ay da satmıyorsunuz veya tersini yapmıyorsunuz. Her şey aynı ay içinde olup bitiyor gibi.
Sürekli bir al-sat al-sat ya da sat-al sat-al hali adeta! Bu ticarette hiç tuhaflık olmadığı söylenebilir mi?
Dört ay toplamında Birleşik Arap Emirlikleri’ne 2.2 milyar dolarlık altın satarken, bu ülkeden 1.9 milyar dolarlık altın ithal ettik. Tutarlar neredeyse eşit sayılabilecek kadar yakın.
Hele hele bazı aylarda, özellikle de mart ayında ihracat ve ithalat adeta eşitti. Söz konusu ay 678 milyon dolarlık ihracata karşılık 692 milyon dolarlık altın ithalatı gerçekleştirdik.
Türkiye’nin külçe altın ihraç etmesi zaten pek normal sayılabilecek bir durum değil. Altın üreten bir ülke olmadığımıza göre bir dönem ithal ettiğimiz altını daha sonra üstüne biraz kar koyarak ihraç edebiliriz; olsa olsa bu olur. Ama aynı ay içinde aynı ülkeye ihracat fiyatında ithalat fiyatına göre küçük bir lehte farkla yüklü miktarda ihracat yapıyorsak bunun nasıl gerçekleştiğini de sorgulamak gerekir.
