Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Başbakan Yıldırım’ın rekorlar kırarak kullandıkları örtülü ödenek kaleminden alışılmadık harcamalar yaptıkları kayıtlara geçti. 11 ay da yaptıkları harcamanın miktarı 2.7 milyar lira oldu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Başbakan Binali Yıldırım’la birlikte kullandığı ve hesabı sorulmayan “Gizli hizmet giderleri”nden; büyüklüğünün dışında alışılmadık harcamalar da yapılmaya başlandı.
Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü, 2017’nin 11 ayının bütçe rakamlarını açıkladı. AKP iktidarları ile başlayan ve Erdoğan’ın Cumhurbaşkanı olmasından sonra yasa değişikliği ile ortak olduğu ‘gizli hizmet harcamaları’; büyüklüğünün yanı sıra kullanım şekli ile de bütçenin en dikkati çekici kalemi olmayı sürdürüyor.
AKP, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi Kanunu’nun 24’üncü maddesinde belirtilen “Devletin millî güvenliği ve yüksek menfaatleri ile Devlet itibarının gerekleri, siyasi, sosyal ve kültürel amaçlar ve olağanüstü hizmetlerle ilgili Devlet ve Hükümet icapları ile devlet istihbarat hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanununun gerektirdiği giderler” gibi geniş bir alanda kullanılabilen ödeneğe önceki iktidarlardan farklı olarak çok sıklıkla başvurdu. Tarihi rekorlar kıran bu harcamalar, son yıllarda önceki dönemlerde hemen hemen hiç kullanılmayan sermaye giderleri kalemine de yöneldi. Bütçe kanunları ile belirlenen asgari değeri aşan ve normal ömrü bir yıl veya daha uzun olan mal ve hizmet alımları için ayrılan ödenek cari harcamaların yapıldığı kalemle yarışmaya başladı.
Son on yılda bu kalemden yapılan harcamaların diğer kaleme oranı hızla arttı, ancak son üç yıla kadar en fazla 71 milyon lira sermaye giderleri için harcama yapılırken 2013 yılında bu harcama ilk kez 100 milyon lirayı aştı ancak bunun diğer harcamaya oranı yüzde 7’de kaldı. 2014’de 190 milyonluk sermaye harcaması ile oran yüzde 20’ye çıktı, 2015 oranı yüzde 15, 2016 oranı yüzde 25 olurken, 2017’de geçmişte bazı aylarda sıfır harcama görünen bu kalen bilinen örtülü ödenek harcamalarının yüzde 50’sine yaklaştı. Bilinen kalemden 11 ayda 1.8 milyar lira harcama yapılırken sermaye giderleri adı altında yapılan harcama da 997 milyon lira oldu.
Bu Haberlerdeİlginizi Çekebilir
Yorumlamak zor
Bütçe uzmanları, bu kalemden yapılan harcamayı bilinen bütçe kuralları ile yorumlamanın mümkün olmadığını belirterek, “Sermaye gideri olarak isimlendirdiğimiz kalıcı mal ve hizmet alımlarının gizli hizmet giderleri adı altında yapılması alışıldık bir yöntem değil. Silah, karakol yapımı ya da diğer hizmet alımlarının yapılacağı kalemler bütçede açık olarak yer alıyor, çok istisnai durumlar için konulan bir gider kalemi yakın zamana kadar da buna uygun kullanıldı. Ancak son yıllardaki harcama büyüklüğü dikkati çekici bir hal aldı” dedi.
***
Gözden kaçırma çabası
CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Tüm, örtülü ödenekten yapılan gizli ve ölçüsüz harcamaların rahatsızlık verici bir boyuta ulaştığını, AKP’nin bununla ilgili verilen tüm yasa değişikliği tekliflerini reddettiğini, soruları yanıtsız bırakıp, meclis araştırması açılmasını da engellediğini söyledi.
(birgün)
