INTERPOL ve Kırmızı Bülten sisteminin otoriter rejimler ve yolsuzluğa bulaşmış siyasetçiler tarafından kendi siyasi hedefleri doğrultusunda kullanılarak istismar edilmesinin önüne geçmek isteyen ABD çok ciddi somut adımlar atmaya hazırlanıyor.
INTERPOL’ün kuşkusuz en etkili üyelerinden ve en büyük bağışçılarından olan ABD, son yıllarda INTERPOL’ün Türkiye, Rusya ve Çin gibi birçok baskıcı rejim tarafından aktivistleri, gazetecileri, muhalif sesleri susturmak amacıyla kullanılmasından duyduğu rahatsızlık sebebiyle yeni yasal düzenlemeler getiriyor. Bu düzenlemelerin başta Avrupa Birliği üyeleri olmak üzere diğer birçok ülke için bir model teşkil edeceği ve benzer adımların atılacağı öngörülüyor. INTERPOL ve Kırmızı Bülten sistemi son yıllarda özellikle Çin, Rusya ve Türkiye tarafından sıklıkla istismar edilmiş, birçok masum insan bu rejimlerce uluslararası kaçak olarak aranmış ve işkence, ölüm ve birçok hak ihlalleriyle karşı karşıya kalabilecekleri halde ülkelerine iade edilmişlerdi. INTERPOL’ün istismara açık olan bu yapısı sebebiyle uzun zamandır reformlara ihtiyaç olduğu tartışılıyordu.
.@HelsinkiComm leaders @SenatorCardin, @RepCohen, @SenatorWicker, & @RepJoeWilson welcome passage of the Transnational Repression Accountability and Prevention (TRAP) provision to counter abuse of #INTERPOL as part of #FY22NDAA. https://t.co/E8vY1ELqUx pic.twitter.com/aS9nWXPBhU
— Helsinki Commission (@HelsinkiComm) December 15, 2021
Düzenleme Kongre’de Kabul Edildi, Başkan’ın İmzası Bekleniyor
INTERPOL’ün istismar edilmesinin engellenmesi amacıyla hazırlanan ‘TRAP’ (Uluslararası Baskı Sorumluluğu ve Önlenmesi) kanun hükmü 2022 Mali Yılı için Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası’nın (NDAA) bir parçası olarak Amerikan Kongresince kabul edildi, Joe Biden’in imzalaması için Beyaz Saray’a gönderildi. Düzenleme 2021 yılında ABD Senatosu üyeleri Roger Wicker ve Ben Cardin tarafından hazırlanmış, amacının INTERPOL‘ün kötüye kullanılmasının engellenmesi, bunun ABD’nin temel hedeflerinden biri haline getirilmesi ve ABD yargı sistemini otoriter rejimlerce istismar edilmesinin önüne geçilmesi olduğu bildirilmişti. Senatörler hazırladıkları ‘TRAP ACT’in Senato’dan geçmesini memnuniyetle karşılarken Senatör Wicker, “Hiçbir demokrasinin, özellikle de ABD’nin, otoriter rejimlerin INTERPOL Kırmızı Bültenlerini alenen kötüye kullanmasında rol oynamaya zorlanması için hiçbir neden yok, Kongre’nin Rusya ve Çin gibi istismarcı rejimleri alenen belirtmesi ve Amerikan yasalarının bu baskıcı otokratların kirli işlerini yapmasını engellemek için harekete geçmesinden memnunum” dedi.
INTERPOL’u Ele Geçirdiler
Cumhuriyetçi Parti’den Joe Wilson, “INTERPOL, dünya çapındaki suçluları çökertmemizi sağlamalı fakat bunun yerine suçlular, kurumu ele geçirdiler ve kendilerine karşı çıkanları hedef almak için kullanıyorlar. ‘TRAP’ hükmü, Amerika Birleşik Devletleri’ni bu suiistimalden koruyacak ve INTERPOL’e hukukun üstünlüğünü geri getirmek için elimizden gelen her şeyi yapmamızı sağlayacak” dedi. Senatör Cardin ise kabul edilen yasanın INTERPOL’ün sömürülmesine karşı verilen mücadeleyi ABD’nin önemli bir politikası haline getireceğini, otoriter rejimlerle savaşan ya da onlardan kaçan herkesi sınır ötesinde hukuk dışı suiistimallerden koruyacağını söyledi. Senato Dış İlişkiler Komitesi Başkanı, Senatör Bob Menendez bu yeni hükmün, insan hakları savunucuları, siyasi muhalifler ve gazeteciler için daha fazla koruma sağlayacağını ve uluslararası toplumun ABD ile birlikte reformlar için baskı yapmasının önünü açacağını ifade etti.
Kabul edilen ‘TRAP’ düzenlemesine göre:
Başsavcı ve Dışişleri Bakanı, INTERPOL Kırmızı Bülten prosedürlerini kötüye kullandığı tespit edilen tüm ülkelerin kapsamlı bir listesini sağlayacak,
ABD’nin yabancı kişileri yalnızca INTERPOL Kırmızı Bülteni’ne dayanarak iade etmesinin önüne geçilecek,
INTERPOL’ün şeffaflığını artırmak ve sistem ile süreçlerini siyasi amaçlı müdahalelerden korumak için reformlar amaçlanacak.
