The Johns Hopkins Institute’te ekonomi yorumcusu olan Simon Constable, Forbes’da yayınlanan analizinde, Washington merkezli Uluslararası Finans Enstitüsü’nün (IIF) son araştırmasının bulgularını kaleme aldı.
Buna göre son araştırma, Türkiye’nin sadece lira kriziyle değil karşı karşıya olmadığını, acımasız bir kredi krizine doğru ilerlediğini gösteriyor.
Washington merkezli Uluslararası Finans Enstitüsü’nün (IIF) son araştırmasına göre yatırımcılar Türk ekonomisinden kaçarken sert bir kredi krizi de yerel ekonomiyi vuracak gibi görünüyor.
Bu Haberlerdeİlginizi Çekebilir
Yakın zamana kadar, ihracatın Türkiye’ye aşırı maliyeti, yani ülkenin ticaret açığı, yabancı yatırımcılar tarafından finanse edildi. Ancak bu ayın başlarında, bu yatırımcılar bir gerginlikle aniden ekonomiye para pompalamayı bıraktı. Bunun yerine paralarını geri çekmeye başladı. Raporda şöyle yazıyordu:
“Son gelişmeler, ödemeler dengesinde ‘ani duruş’ anlamına geliyor ve bu nedenle de sermaye girişleri duruyor […]”
Yerel ekonomi için kötü haber şu ki, yabancı sermayedeki düşüş, on yıl önce görülenlerden bile daha kötü bir kredi krizi yaratacak. Bu geçici de olsa, uluslararası ekonominin çoğunu durgunluğa sürükleyen bir kriz.
Türkiye, geçen yıl ekonomisini büyütmeye ve yabancı yatırımcı çekmeye yardımcı olan büyük bir kredi patlamasına sahipti. Ancak, artık böyle devam etmiyor.
IFF araştırması “Geçen yılın kredi patlaması ters tepti” diyor.
Türkiye için bu kredi balonuyla şişirilmiş ekonomik patlamanın da tersine gideceği anlamına geliyor. Bu yerel işletmeler için de iyi olmayacak.
Eğer dünya 2008-2009 mali krizinden bir şey öğrendiyse o da iş dünyasında serbest dolaşan kredinin hızlıca durabildiği ve ardından ekonominin durgunluğa sürüklendiğidir. Tüm dünyada, hem zengin hem de daha az zengin ülkelerde olan budur.
Borsa muhtemelen Türkiye için böyle bir yavaşlama bekliyor. Yahoo Finance’ın verilerine göre iShares MSCI Türkiye borsa yatırım fonu (TUR), geçtiğimiz yıla göre %50’den fazla düşüş gösterirken, S&P 500 yüzde 18’in üzerinde. Her iki rakam da temettüleri hariç tutuyor. Stok yatırımcıları tipik olarak 9-12 ay içinde gerçekleşecek olayları bekliyor.
Ancak, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ekonomik gerçekleri anlamadığı göz önüne alındığında, durum daha iyi olmaktan ziyade ülke ekonomisi için daha da kötüleşebilir. Yüksek faiz oranlarının enflasyona yol açtığına inanılırken, ekonomistler bunun tam tersini düşünüyor.
Bu kriz bitmeden önce Erdoğan’ın ofisinden başka hangi saçmalıkların ortaya çıkacağını tahmin etmek zor. Bu, hükümetin rahatsızlığa karşılık olarak yapabileceği herhangi bir politikayı tahmin etmenin de imkansız olduğu anlamına geliyor.
Bununla birlikte, küçük bir umut ışığı da var. IIF raporunda, Türk lirasındaki son değer kaybının ülkenin ticaret açığı sorununu düzeltmeye yardımcı olabileceği belirtiliyor.
Raporda, ülkenin ticaret açığının ticaret fazlasına sahip olmasından kaynaklanabileceği belirtiliyor. Bu noktada yabancı sermaye gerekli olmayacaktır.
Yine de rapor, bunun bedelinin çökmüş bir ekonomi olabileceğini vurguluyor.
