Son günlerde giderek eriyen Türk Lirası’nın düşüşü durdurulamıyor. Dolar ve euro her gün yeni bir rekora imza atıyor.
Amerika Birleşik Devletleri’nde Temsilciler Meclisi Sözcüsü Nancy Pelosi ve ABD Hazine Bakanı Steve Mnuchin’in yeni yardım paketi üzerinde 40 dakika görüşmesi piyasalarda gündem oldu.
Görüşmenin ardından dolar güçlendi, altının onsu 1900 doların üstüne çıktı. Dolar/TL 7,94’ü aşarak rekor kırdı.
Bu Haberlerdeİlginizi Çekebilir
Dolar/TL gece yarısı 7,94’ü aşarak yeni rekorunu kırdı. Euro/TL’de 9,35’i aşarak rekorunu tazeledi.
Dolar 7.93’den, 7.94’e yükseldiğinde,
dış borcumuz 4 milyar, 310 milyon TL artıyor!
Tank palet fabrikasını 50 milyon dolar için sattık!
Sadece 1 kuruşluk kur farkı,
11 tane tank palet ediyor!
“Dolar kuruna bakmıyorum” diyen ekonomi bakanı ve hükümet,
ne yerlidir, ne milli..!— Profesorfacia (@Profesorfacia) October 9, 2020
Saat 12:28 itibariyle dolar 7.93, euro ise 9.35 civarında.
Merkez Bankası (TCMB) döviz karşılığı TL swap piyasasında TL faiz oranını yüzde 10.25’ten yüzde 11.75’e yükseltti.
Bu hamlenin ardından kurda bir miktar geri çekilme gözlendi ancak etkisi çok cılız oldu.
Dolar/TL 7,90’ın üstünde işlem görmeye devam ediyor.
Sözcü’nün aktardığına göre, bugün piyasaların öncelikli gündemi ABD’de Demokratlar ve Cumhuriyetçilerin yeniden koronavirüsü yardım paketi üzerinde görüşmeleri oldu.
Temsilciler Meclisi Sözcüsü Nancy Pelosi ve ABD Hazine Bakanı Steve Mnuchin vatandaşlara nakdi ödemeleri de içeren yeni yardım paketi için 40 dakikalık bir görüşme gerçekleştirdi.
Yeni yardım paketi önceki gün Başkan Trump tarafından veto edilmişti.
BBC Türkçe’de yer alan habere göre ise yılbaşından bu yana ABD Doları karşısında yaklaşık yüzde 25 gerileyen TL, bu yıl dolara karşı en çok değer kaybeden para birimleri arasında.
Merkez Bankası’nın 24 Eylül’de Para Politikası Kurulu toplantısında politika faizini yüzde 8,25’ten yüzde 10,25’e çıkarması, Türk Lirası’nı desteklemiş ve Dolar/TL kuru 7,70’li seviyelerden 7,50’lere kadar geri çekilmişti.
Gram Altın, dolar kuru ve onstaki yükselişle rekor tazelerken @BeratAlbayrak “Çokomel” videosu sosyal medyada tekrar gündem oldu “paraçokomel eğrisi” @CMLYMZ . #paraçokomeleğrisi #paraçokomel #çokomellihttps://t.co/qWUBPgCmv5
— ABC Gazetesi (@abcgazete) October 9, 2020
Ancak Azerbaycan ile Ermenistan arasında yaşanan çatışmalar ve Türkiye’nin Dağlık-Karabağ sorununa müdahil olması piyasalara da yansıdı ve TL cinsi varlıklarda satış baskısı arttı.
Londra merkezli varlık yönetimi şirketi BlueBay Capital’dan Gelişen Piyasalar Stratejisti Tim Ash, yatırımcılara gönderdiği piyasa notunda, “Türk Lirası şu ana kadar Azerbaycan- Ermenistan çatışmalarının en büyük kaybedeni oldu. Dolar/TL kuru 7,80 seviyesini zorluyor. Türkiye’nin yeni bir bölgesel çatışmanın içine çekilmesi endişeleri artırıyor” dedi.
Son faiz artırımına rağmen enflasyonun çift hanelerde kalmaya devam etmesi, TL üzerinde baskı oluşturan bir diğer konu.
Merkez Bankası’nın politika faizi yüzde 10,25’e yükselse de hâlâ yüzde 11’in üzerinde bulunan enflasyonun altında kalıyor.
ABD merkezli yatırım bankası JP Morgan, Merkez Bankası’nın TL’yi tekrar cazip bir yatırım seçeneği haline getirmek için yılsonuna kadar en az 200 baz puan ilave faiz artırımı yapması gerektiği yorumunu yaptı.
Olası yeni faiz artırımlarının büyümeye olumsuz etkilerinin olacağını da hatırlatan JP Morgan, yine de Merkez Bankası’Nın fiyat istikrarı konusunda ne kadar ciddi olduğunu gelecek aylarda göstereceğini ifade ediyor.
Bir diğer gerekçe ise Merkez Bankası’nın azalan döviz rezervlerinin Türkiye’nin TL’yi destekleme kapasitesine olan güveni azaltması olarak dile getiriliyor.
TL’nin baskı altında olmasına yol açan bir diğer neden ise koronavirüs salgını nedeniyle ülkeye döviz girişinde yaşanan düşüş olarak öne çıkıyor.
Reuters haber ajansı, para piyasası traderlarının yaptığı hesaplamalara göre Merkez Bankası ve kamu bankalarının 2019’un başından bu yana TL’yi desteklemek için piyasaya yaklaşık 110 milyar dolar sattığını aktarıyor.
Türkiye’deki gelişmelerden bağımsız olarak yatırımcıların genel olarak gelişen piyasalara olan ilgisini azaltan ve risk iştahını düşüren bir diğer konu da 3 Kasım’da gerçekleştirilecek olan ABD Başkanlık Seçimleri.
Yaklaşan seçimler öncesinde riskli pozisyonlarını kapatmayı tercih eden uluslararası yatırım bankaları, portföylerindeki gelişen piyasa varlıklarının ağırlığını azaltıyor.
Bu trend de genel olarak gelişen ülkelerin para birimlerinin ve varlıklarının zayıf performans sergilenmesine neden oulyor.
Peki TL’de değer kaybı nelere yol açıyor?
Dış ticaret açığı veren ve enerjide dışa bağımlı olan bir ülke olan Türkiye için TL’nin değer kaybetmesi, ithalat maliyetlerini artırıyor.
Özellikle enerji ithalatı maliyetlerinin yükselmesi sonucu doğalgaz ve petrol fiyatlarındaki yükseliş, genel üretim maliyetlerini artırıyor. Üretim maliyetlerindeki artış işe TL’deki değer kaybının enflasyonu yükseltmesine yol açıyor.
2018 yılında Türk Lirası, ABD Doları karşısında hızlı değer kaybı yaşamış ve ardından enflasyon yüzde 20’nin üzerine tırmanmıştı.
TL’deki değer kaybının bir diğer etkisi ise TL geliri olan ancak dövizle borçlanan özel sektörde hissediliyor.
Türk Lirası’nın değer kaybetmesi, hem şirketlerin döviz borçlarını geri ödemesini hem de borçların çevrilmesini zorlaştırıyor.
Merkez Bankası verilerine göre özel sektörün 12 ay içerisinde geri ödemesi gereken döviz borcu 162 milyar dolar seviyesinde.
