ABD’nin, geçen yıl Rusya’dan satın aldığı S-400 hava savunma sistemleri nedeniyle Türkiye’ye yaptırım uygulamasının “an meselesi” olduğu bildirildi. Amerikan basınında çıkan haberlere göre, ABD Başkanı Trump, yaptırım kararını bugün açıklayabilir.
Bloomberg, konu hakkında bilgisi olan iki kaynağa dayandırdığı haberinde Trump’ın, Dışişleri Bakanı Mike Pompeo tarafından önerilen yaptırım kararını imzaladığını yazdı.
Reuters haber ajansı da Perşembe günü ABD’nin Türkiye’ye yaptırım uygulamasının “an meselesi” olduğunu yazmış, haberini üç Amerikalı yetkili de dahil olmak üzere beş kaynaktan aldığı bilgilere dayandırmıştı.
Reuters’a konuşan kaynaklar yaptırımların her an ilan edilebileceğini söyledi. Yaptırımların Savunma Sanayii Başkanlığı ve Başkanı İsmail Demir’i hedef alacağı belirtildi.
Yaptırımların, 20 Ocak’ta yönetimi devralacak yeni Başkan Joe Biden açısından Türkiye ile ilişkileri oldukça karmaşık hale getirileceği değerlendirmeleri yapılıyor.
“TEK TARAFLI DAYATMALARI KABUL ETMEYECEĞİZ”
Reuters’a konuşan ve ismi açıklanmayan bir Türk yetkili ise, ABD yaptırımlarının geri tepeceğini ve iki NATO üyesi arasındaki ilişkiyi zedeleyeceğini söyledi.
“Yaptırımlar sonuç vermez, geri teper, ilişkilere zarar verir” diyen yetkili, “Türkiye bu sorunları diplomasi ve müzakere yoluyla çözmekten yana. Tek taraflı dayatmaları kabul etmeyeceğiz” ifadesini kullandı.
Perşembe günü başlayan Avrupa Birliği zirvesinde de Doğu Akdeniz’de tırmanan gerilimler nedeniyle Türkiye’ye olası yaptırımlar görüşülüyor.
YAPTIRIMLARI İÇEREN TASARI TEMSİLCİLER MECLİSİ’NDEN GEÇTİ
ABD’de Türkiye’ye Rusya’dan S-400 hava savunma sistemini satın almasından dolayı yaptırım uygulanmasını da içeren 740 milyar dolarlık Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasa Tasarısı (NDAA), Temsciler Meclisi’nde ezici bir çoğunluğun desteğiyle önceki gün kabul edilmişti.
Tasarıya, 335 üye kabul oyu verirken, 78 üye ise ret oyu kullandı. Böylece Tasarı, Temsilciler Meclisi’nde üçte ikinin üzerinde bir çoğunlukla kabul edilmiş oldu.
Senato’da da üçte ikiden fazla çoğunlukla geçmesi halinde, Başkan Donald Trump’ın tasarıyı veto hakkı da ortadan kalkmış olacak.
Senato’nun yasa tasarısını bu hafta içinde oylaması bekleniyor.
Trump, ABD İç Savaşı sırasında köleliğin kaldırılmasına karşı çıkan Konfederasyon güçlerine bağlı generallerin adını taşıyan askeri üslerin isimlerinin değiştirilmesine yönelik maddeden dolayı yasa tasarısını veto edeceğini açıklamıştı.
TASARIDA TÜRKİYE İLE İLGİLİ HANGİ DÜZENLEME VAR?
Tasarıda Türkiye ile ilgili de Rusya’dan S-400 füze savunma sistemlerinin alımı nedeniyle yaptırım düzenlemesi yer alıyor.
Tasarıda, Trump’tan Türkiye’ye 30 gün içinde ABD’nin Hasımlarına Yaptırımlar Yoluyla Karşı Koyma Yasası’nda (CAATSA) yer alan 12 yaptırımdan en az beşini uygulaması talep ediliyor.
CAATSA kapsamında, yaptırım uygulanan kişi ve kurumlara ihracat-ithalat bankası desteğinin kesilmesi, ABD ve uluslararası mali kuruluşlarından kredi verilmemesi, mali kurumlara ABD Merkez Bankası ile doğrudan alışveriş yapma izni verilmemesi, döviz üzerinden işlem yapılmasının yasaklanması gibi yaptırımlar yer alıyor.
Trump, 2017’de kendi imzasıyla yürürlüğe giren CAATSA yaptırımlarının Türkiye’ye karşı uygulanmasını daha önce engellemişti.
Türkiye’nin ABD’den Patriot hava savunma sistemleri alamadığı için Rusya’dan S-400 silahını aldığını, bundan dolayı Türk hükümetinin cezalandırılmaması gerektiğini kaydeden Trump, CAATSA’da kendisine tanınan muafiyet yetkisini kullanma yolunu seçmişti.
Ancak, tasarının Senato’da da üçte ikiden fazla bir çoğunlukla kabul edilmesi halinde Trump da yaptırımları uygulamak zorunda kalacak.
Tasarıda Türkiye ile ilgili bir diğer önemli madde de F-35 savaş uçaklarıyla ilgili.
NDAA, Türkiye’nin satın aldığı ancak S-400 sonrası programdan çıkartılmasıyla teslim edilmeyen altı adet F-35 uçağının ABD Hava Kuvvetleri tarafından kullanılmasına da onay veriyor.
