Alevilere yönelik 19 Aralık’ta başlayıp 26 Aralık’a kadar devam eden Maraş katliamının üzerinden 42 yıl geçti. 111 kişinin öldürüldüğü binin üzerinde kişinin de yaralandığı katliamın yıldönümünde adalet talep ediliyor.
42 yıl önce Maraş’ta yaşayan Alevilere yönelik gerçekleştirilen katliamın üzerinden 42 yıl geçmesine rağmen adalet talebi henüz yerine karşılanmış değil. 12 Eylül 1980’deki askeri darbenin taşlarının döşendiği olaylardan biri olan bu katliam, derin devlet ile bu güçlerin kullandığı birtakım siyasi yapıların ortak hareket etmesiyle gerçekleşmişti.
19 Aralık 1978’de başlayıp, 26 Aralık 1978’de biten Maraş katliamında resmi açıklamalara göre 111 kişi öldürüldü, binin üzerinde insan yaralandı, 552 ev yakılarak tahrip edildi, 289 işyeri yağmalandı. Katliamın bitmesi ile birlikte aynı gün 26 Aralık 1978’de 13 ilde sıkıyönetim ilan edildi. Katliamdan sonra Aleviler Maraş’tan göç etmeye başladı ve böylece demografik yapı da değişti.
TBMM’DE ‘KATLİAM’ OLARAK KABUL EDİLMİYOR
Katliamın yıldönümünde açıklama yapan İnsan Hakları Derneği (İHD), üzerinden 42 yıl geçmesine rağmen hala hakikat ve adalet talebinin canlı olduğunu kaydetti. Açıklamada, yıldönümünde katliamda yaşamını yitiren yurttaşları anmak amacıyla Maraş’taki sivil toplum örgütleri ve Alevi derneklerinin düzenlemek istedikleri etkinliklerin bundan önceki yıllarda olduğu gibi bu yıl da Maraş Valiliği tarafından engellendiği vurgulandı.
Açıklamada, “Bu yılki gerekçe ise Covid-19 pandemisi oldu. Demokratik yaşamın vazgeçilmez bir parçası olan toplantı ve gösteri yapma hakkı farklı bahanelerle engellenmekte ve katliamla yüzleşilmesi için demokratik kamuoyu oluşturma çabaları devlet tarafından engellenmektedir. Bu durum devletin katliamlarla yüzleşmekten giderek uzaklaştığını göstermektedir. Nitekim TBMM’de, Maraş Katliamı bir ‘katliam’ olarak dahi kabul edilmemektedir” ifadelerine yer verildi.
“DARBEYE ZEMİN OLUŞTURMAK İÇİN MÜDAHALE EDİLMEDİ”
Maraş katliamının 12 Eylül 1980 askeri darbesine giden süreçte gerçekleştirilen katliamlardan biri olduğu kaydedilen açıklamada, “O dönemin kontra yapılarının kullanıldığı bir katliamdır. Nitekim, 12 Eylül askeri darbe davasının iddianamesinde, Kahramanmaraş olayları etraflıca anlatılmış ve bunun darbeye zemin oluşturmak için çıkarıldığı ve müdahale edilmediği açıkça belirtilmektedir. Maraş katliamının yıldönümünde milliyetçi çevre ve parti sözcülerinin ırkçı nefret söylemlerini kınıyor, tarihin tekerrür ettirilme girişimlerinin halktan geri döneceğini ve karşılığını demokratik yoldan bulacağını belirtmek istiyoruz” ifadeleri kullanıldı.
“ALEVİLERDEN ÖZÜR DİLENMELİ, SORUMLULAR ADALET ÖNÜNE ÇIKARILMALI”
Maraş katliamının aydınlatılması ve Alevilerden resmi olarak özür dilenmesi gerektiğini kaydeden İHD, “Türkiye’nin geçmişi ile yüzleşmeden, geçmişindeki ağır suçlar aydınlatılmadan ve bu suçlar nedeni ile resmi özür dilenmeden toplumsal barışın kurulması mümkün gözükmemektedir. Bu nedenledir ki Maraş Katliamı aydınlatılmalı, Alevilerden özür dilenmeli ve sorumluları yargı önünde hesap vermelidir. Maraş katliamının aydınlatılması için Hakikat ve Adalet Komisyonu kurulmalı ve böylece dünyada onlarca ülkede yapıldığı gibi Türkiye’de de gerçekler halka açıklanmalıdır” denildi.
“CEZA ADALETİ İSTİYORUZ”
Açıklamada son olarak, şu ifadeler kullanıldı: “İnsan hakları savunucuları olarak ceza adaleti istiyoruz. İnsanlığa karşı suçlarda zamanaşımı işletilmeden işlenen suçlar ile ilgili yaşayan faillerin yargı önüne çıkarılmasını ve hesap sorulmasını istiyoruz. Bütün bu suçlardan sorumlu olan devletin özür dileme ve gerçeği açığa çıkarma sorumluluğu olduğunu bir kez daha hatırlatıyoruz.”
