Gözaltı sayısı, üretici firmanın yorumu, yandaş medyanın uçuk haberleriyle Hero olayı…
Gözaltına alınanlara yöneltilen suçlama ise “terör örgütü propagandası oldu”. 10 günden uzun süredir Türkiye’nin gündeminden düşmeyen bu gözaltı dalgasıyla ilgili merak edilen sorulara yanıt aradık.
ÇOCUK BİLE GÖZALTINA ALINDI
BBC Türkçe’nin Doğan Haber Ajansı, Anadolu Ajansı ve Google News üzerinden yaptığı araştırmaya göre 24 Temmuz Pazartesi itibariyle ülke çapında 19 ilde 33 kişi gözaltına alındı. Bunlardan 31’i serbest bırakılırken 2 kişi tutuklandı. En fazla gözaltı 7 kişiyle Adana’da gerçekleştirildi.
Tutuklananlardan birisi, Ankara’da darbe girişimi davasını izlemek için geldiği Sincan Cezaevi’nde “silahlı terör örgütü propagandası yapmakla” suçlanıyor .
Diğeri ise Antalya’da çalıştığı kafede gözaltına alınarak aynı suçlamayla tutuklandı.
Basına yansıyan haberlere göre gözaltıların bir kısmı sokaktaki vatandaşların ihbarıyla, bir kısmı iş arkadaşlarının ihbarıyla, bir kısmı da güvenlik kameralarından tespitle gerçekleşti.
13 yaşında babasıyla oturduğu kafede gözaltına alındı
Gözaltına alınanlar arasında çocuklar da bulunuyor. Bunlardan en küçüğü Nevşehir’de bir kafede babasıyla otururken gözaltına alınan 13 yaşında bir çocuk.
Sosyal medyada paylaşımda bulunan bazı gazeteciler, yalnızca Defacto’nuın ürettiği Hero tişörtünün değil, tişörtünün bir kısmında Hero yazısı geçen süper kahraman Batman tişörtü giten bir kişinin de gözaltına alındığını yazdı.
YANDAŞ MEDYA GÖZALTINA KOMİK GEREKÇELER ÜRETTİ
Gözaltıların gerekçesine ilişkin henüz Adalet Bakanlığı İçişleri Bakanlığı ya da Başbakanlık basın müşavirliklerinden net bir yanıt verilmiş değil.
Hükümetin yeni destekçilerinden OdaTV, Hero tişörtünün Fethullah Gülen Hocaefendi’nin The Fountain Magazine’in Temmuz-Ağustos 2016 sayısında yayınlanan Despair and Heroes (Umutsuzluk ve Kahramanlar) başlıklı makalesinden etkilenerek giyildiğini iddia etti. Oda TV iddiasını ise Hocaefendi’nin bir yıl önce yazdığı şu satırlara dayandırdı:
“Böylesi bir yapının, tabii ki belirli kahramanlara ihtiyacı olacaktır. Bunlar inandıkları dava uğruna diğerkâm bir şekilde harekete geçebilecek kadar medeni ve kıymetli kahramanlardır.
“Bugüne kadarki her medeniyet az sayıda kahramanın sayesinde var olmuştur. Bundan sonra da öyle olacaktır.
“Çeşitli fırtınalar ve salgınlarla parçalara ayrılmış günümüz dünyası eski gül rengi günlerine, dolunaylı gecelerine ve dirilişlerin art arda gerçekleşeceği aşk bulutlarıyla köpüren geleceğe ulaşacaktır, ve bütün bunlar böylesi kahramanların meziyetleri sayesinde olacaktır.”
Sabah gazetesinden Sema Alim Dalgıç ise akıl ve mantık sınırlarını zorlayan bir habere imza attı. Sabah’ın “istihbarat birimlerinden elde ettiği bilgiye göre” vurgusuyla yayınladığı habere göre Hero’nun anlamı “Hoca Efendi Razı Olsun” kelimelerinin baş harfleri imiş..
HAK VE ÖZGÜRLÜKLERE CİDDİ MÜDAHALE
Hero tişörtü darbe teşebbüsüne katılmakla suçlanan bir sanık tarafından giyilmiş olsa da, Türkiye’de bir üretici tarafından yasal olarak üretilmiş ve satılmış bir ürün.
Tişörtün ‘terör örgütü üniforması’ olarak kabul edilmesinin zor olduğunu belirten akademisyen Barış Erman, “Türkiye’de dükkanlarda yasal olarak satılmış ve terör örgütü üyesi olmayan kişiler tarafından da yasal olarak satın alınmış bir giysinin ‘üniforma’ olarak kabul edilmesi pek mümkün görünmemektedir” diyor.
“Bulundurulması ve giyilmesi yasak olmayan bir ürünü giyen kişiler bunu yasal haklarını kullanarak yapmaktadırlar. Bu haklar, ifade özgürlüğü ve özel hayata saygı gösterilmesini talep etme hakkıdır” ifadelerini kullanan Barış Erman, ceza hukukundaki “soğutucu etki” kavramına dikkat çekiyor:
“Ceza hukukunda suçun önlenebilmesi için, suç oluşturmayan amaçlarla da yapılabilecek davranışların da yasaklanması ‘soğutucu etki’ veya ‘chilling effect’ olarak adlandırılmakta ve insan hak ve özgürlüklerine ciddi bir müdahale olarak değerlendirilmektedir. Devletlerin hukuka uygun davranan kişilerin özgürlük alanını sınırlandıran davranışlarda bulunmaktan kaçınmaları gerekmektedir.”
GÖZALTINA ALINAN TUTUKLANAN DAVA AÇABİLİR
Hukukçu Barış Erman, bugüne kadar bu tişörtleri için gözaltına alınan kişilerin tazminat talep etme hakkı olduğunu belirtirken “Anayasa Mahkemesi’ne ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulunmaları halinde tazminata hak kazanmaları söz konusu olabilir” diyor.
TİŞÖRTLERİ ÜRETEN AKP’Lİ FİRMA DEFACTO SESSİZ
Tişörtü giyenlerin gözaltına alınması ve ürünlerin piyasadan toplanmasına yönelik sorulara Defacto’nun halkla ilişkiler temsilciliği sessiz ve “talihsiz olayın” şirketten tamamen bağımsız gerçekleştiğini, bu yüzden şirketin bu konuda herhangi bir yorum yapmak istemediğini, bugüne kadar herhangi bir açıklama da yapmadıklarını iletmekle yetiniyor.
