Parlamenter sistemden başkanlık sistemine geçişi öngören ancak içeriğinde "Başkan" yerine "Cumhurbaşkanı" ifadesi kullanılan anayasa değişiklik teklifi Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Anayasa Komisyonu'nda dokuz gün süren görüşmelerin ardından kabul edildi.

Komisyon'da görüşmelerine 20 Aralık'ta başlanan ve Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapan Kanun Teklifi'nde iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi'nin (AKP) 316 milletvekilinin imzası vardı.

AKP'nin Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ile vardığı uzlaşma sonrası Meclis Başkanlığına sunduğu 21 maddelik teklif, önergelerle 18 maddeye indi.


TBMM Anayasa Komisyonu'ndaki görüşmelerde en uzun mesai ise 17 saat çalışılan son gün oldu.

HERŞEY CUMHURBAŞKANI'NA BAĞLANDI

Pek çok maddesinde değişiklik yapılan teklif devletin ve yürütmenin başının Cumhurbaşkanı olmasını, başbakanlık makamının tarihe karışmasını, genel seçimler ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinin 3 Kasım 2019'da yapılmasını öngörüyor.

Teklifle getirilen bazı değişiklikler şöyle:

-Cumhurbaşkanının partisiyle ilişiği kesilmeyecek, Cumhurbaşkanı partisinin genel başkanı da olabilecek.
-Cumhurbaşkanı, yardımcılarını ve bakanları milletvekilleri arasından kendi belirleyecek.
-Cumhurbaşkanı ve meclisin görev süresi 5 yıl olacak. Yerel seçimler Mart 2019'da yapılacak.
-Cumhurbaşkanı kararname ile bakanlıklar ve teşkilatların kurulmasına ve kapatılmasına karar verebilecek.
-Üst düzey kamu görevlilerini atama yetkisi Cumhurbaşkanında olacak.
-Cumhurbaşkanı hakkında Meclis Soruşturma Komisyonu açılması için 5'te 3, Yüce Divan'a sevk kararı için ise 3'te 2 çoğunluk aranacak.
-Cumhurbaşkanına olağanüstü hâl ilan etme yetkisi verilecek.
-550 olan milletvekili sayısı 600'e çıkartılacak. 25 olan seçilme yaşı 18'e düşürülecek.

330 OY GEREKİYOR

Anayasa değişiklik teklifinin referanduma götürülmesi için önce TBMM Anayasa Komisyonu'ndan geçmesi, sonra da Meclis Genel Kurulu'nda en az 330 oyla kabul edilmesi gerekiyor.

TBMM'de AKP'nin 317, MHP'nin 39 sandalyesi var. TBMM Başkanı oy kullanamadığından AKP'nin, hiç fire vermemesi halinde, referandum için gerekli 330 oya ulaşmak için 14 milletvekilinin desteğine ihtiyacı var.

Teklifle anayasanın tamamının değiştirilmesi öngörülmüyor ancak anayasanın belli maddelerinde yapılması öngörülen değişiklik, tüm süreçler sonrası yürürlüğe girmesi halinde, kimilerine göre hükümet sisteminin değişmesi, kimilerine göre ise bir rejim değişikliği anlamına geliyor.