CHP Eski Milletvekili, gazeteci Barış Yarkadaş, Medyaya Yönelik Hak İhlalleri Raporu hazırladı. 2019’un gazeteciler açısından ‘kapkara bir yıl’ olarak geçtiğini belirten Yarkadaş, 150 gazetecinin cezaevlerinde olduğunu söyledi.
Raporda, 2019’da 13 gazetecinin tutuklandığı, 82 gazetecinin gözaltına alındığı, gazetecilerin 733 kez hakim karşına çıktığı, 76 gazeteciye 249 yıl 11 ay 15 gün hapis cezası verildiği kaydedildi.Her ay ve her yıl sonu düzenli olarak yayınladığı “Medyaya Yönelik Hak İhlalleri Raporu”nun 2019 yılı verilerini kamuoyuyla paylaşan CHP 26. Dönem Milletvekili, gazeteci Barış Yarkadaş, raporunu hapis cezası alan Sözcü Gazetesi çalışanlarına ithaf etti. Yarkadaş, 2019’un, gazeteciler açısından “kapkara bir yıl” olarak geçtiğini söyledi.
Sözcü yazarlarına verilen cezanın, vicdanları kanattığını, kararın adil olmadığını söyleyen Yarkadaş, Emin Çölaşan, Necati Doğru, Metin Yılmaz, Mustafa Çetin, Yücel Arı, Gökmen Ulu ve Yonca Yücekaleli’nin terör örgütü ile ilgisi bulunmadığını kaydetti. Yarkadaş, Basın İlan Kurumu’nun Evrensel, Cumhuriyet ve Birgün gazetelerine yönelik keyfi ilan ambargosunun da tarihe ‘kara bir leke’ olarak geçtiğini sözlerine ekledi.
150 GAZETECİ TUTUKLU, 170 GAZETECİ İŞTEN ÇIKARILDI
2019 yılı biterken, tablonun gazeteciler açısından karanlık olduğunu ve 2020 yılında da baskıların süreceğinin görüldüğünü belirten Yarkadaş, “Bu kara, hatta kapkara tabloyu mesleki dayanışmayı güçlendirerek tersine çevirebiliriz” dedi. Yarkadaş, 2019 biterken cezaevlerinde 150’ye yakın gazetecinin bulunduğunu, 170 gazetecinin ise yıl içinde çeşitli sebeplerden dolayı işten çıkarıldığını belirtti.
2019 BASKIYLA GEÇTİ
Raporunu iki bölüme ayıran Yarkadaş, 2019 yılının Aralık ayında gazetecilerin uğradığı baskıları şu şekilde özetledi:
4 gazeteci tutuklandı, 4 gazeteci gözaltına alındı, 38 gazeteci hakim karşısına çıktı. 8 gazeteci 20 yıl 10 ay hapis cezası aldı. 3 gazeteciye yurt dışına çıkış yasağı getirildi. 4 gazeteciye dava açıldı, 2 gazeteci saldırıya uğradı, 1 gazeteci tehdit edildi. 3 gazetenin reklamları Basın İlan Kurumu tarafından engellendi. 1 haber ile bir haber sitesine erişim engeli getirildi. 1 tiyatro oyunu engellendi, 1 gazetecinin hapis cezası onandı. 1 kitap yasaklandı ve toplatıldı, 1 gazeteye 15 bin lira tazminat cezası verildi.
GAZETECİLERİN UĞRADIĞI HAK İHLALLERİ
Yarkadaş, raporunun ikinci bölümünde ise, gazetecilerin 2019 yılında uğradığı hak ihlallerini rakamlarla anlattı. Raporda şunlar kaydedildi:
13 gazeteci tutuklandı, 82 gazeteci gözaltına alındı, gazeteciler 733 kez hakim karşına çıktı. 76 gazeteci 249 yıl 11 ay 15 gün hapis cezası aldı, 1 gazeteciye 14, 32 gazeteciye ise birer dava açıldı. 42 gazeteci 217 bin 520 lira para cezası aldı, 22 gazeteci ifade verdi. 18 gazeteci saldırı ve darba maruz kaldı, 60 haber erişime engellendi. 5 gazeteci tehdit edildi. 1 gazeteye dava açıldı. 1 gazeteciye tazminat davası açıldı. 37 gazeteci hakkında soruşturma başlatıldı, 42 matbaa çalışanı hakim karşısına çıktı; 11 matbaa çalışanına 56 yıl 2 ay hapis cezası verildi. 3 kitap cezaevine alınmadı.
BASKILAR SÜREKLİ HALE GELDİ
Gazetecilerin 2019’da uğradığı baskıların sürekli hale geldiğini belirten Yarkadaş, 2019 yılına ait raporunda verilerin devamını ise şu şekilde aktardı:
“1 yönetmene dava açıldı, 1 haber hakkında soruşturma başlatıldı, 1 belgesel erişime engellendi. 1 yönetmen hapis cezası aldı, 1 TV kanalı kapandı. 1 gazetenin 1 nüshası toplatıldı. 3 gazete tutuklu gazetecilere verilmedi. 1 tutuklu gazetecinin mektubu sansürlendi. 1 gazeteci hakkında yakalama kararı çıkartıldı. 1 yönetmene 1 yıl 3 ay hapis cezası verildi. 14 sosyal medya paylaşımı engellendi.13 gazetecinin aldığı cezalar onandı. 3 gazeteci, yayınladıkları bir programdan dolayı işten atıldı. 150 gazeteci ile çalıştıkları kurumlar, SETA Vakfı’nın yayınladığı raporda fişlendi. 1 gazetecinin 2 tweeti erişime engellendi, 1 radyo programına 5 gün yayın durdurma cezası verildi. 1 TV kanalının ana haber bültenine 2 gün yayın durdurma cezası verildi. İnternet üzerinden yayın yapan 1 radyo kapatıldı. 3 gazete bazı cezaevlerine alınmadı. 9 gazeteci hapse girmek için teslim oldu.”
SANSÜR, YAYIN DURDURMA, KİTAP YASAĞI
Yarkadaş, raporun son kısmını ise şu verilerle bitirdi: “1 gazetecinin çekmiş olduğu görüntülere polis el koydu, 1 gazetecinin köşe yazısı engellendi. 1 kitaba reklam sansürü uygulandı. 1 gazeteye tazminat davası açıldı. 1 akademisyen gözaltına alındı, 1 kitaptaki 1 kelime sansüre uğradı. 2 tiyatro gösterisine izin verilmedi, 2 yönetmen hakim karşısına çıktı. 1 yönetmen 4 yıl 6 ay hapis cezası aldı ve yurt dışına çıkış yasağı getirildi. 1 grup haber sitesi hakkında soruşturma başlatıldı, 564 sitede yayınlanan 1 habere erişim engeli getirildi. Birçok kitap ve dergi toplatıldı, yasaklandı. Kaymakam bir gazeteye hakaret etti, 140 internet sitesi ve sosyal medya hesaplarına erişim engeli getirildi. 1 sanatçının konseri yasaklandı, 1 gazeteye tazminat davası açıldı. 1 gazeteciye tazminat davası açıldı, 1 cezaevinde 8 TV kanalına sansür getirildi. 1 TV kanalına 5 kez yayın durdurma cezası verildi. 1 gazeteciye kitap okuma cezası verildi. 1 gazeteci baskılar yüzünden yurt dışına çıktı, 1 engelli gazeteci cezaevine teslim oldu. 1 gazete mitinge, 2 gazete ve 1 TV kanalının muhabirleri Adli Yıl Açılış Töreni’ne alınmadı. 5 gazetecinin evi polis tarafından basıldı. 1 gazete toplatıldı, 1 gazetecinin röportajı mahkemede delil olarak gösterildi. 1 gazeteciye hapiste şapka yasaklandı ve verilmedi, 1 sanatçı 1 yıl 6 ay hapis cezası aldı. 1 gazeteciye tazminat davası açıldı, 1 grup gazete çalışanı işten çıkarıldı. 1 internet sitesi MEB tarafından engellendi, 1 internet sitesine adli para cezası verildi, 1 etkinlik yasaklandı. 1 muhalif gazetecinin etkinliği iptal edildi, 1 yerel gazete silahlı saldırıya uğradı. 1 gazeteye 1 milyon liralık tazminat davası açıldı, 4 gazeteciye yurt dışına çıkış yasağı getirildi, 3 gazetenin reklamları Basın İlan Kurumu tarafından engellendi. 1 gazeteye 15 bin lira tazminat cezası verildi.”
