Financial Times (FT) gazetesinin dış politika yazarı David Gardner, Türkiye siyasetindeki son gelişmeleri 'Erdoğan'ın öfke nöbeti bir zayıflık göstergesi' başlıklı bir makaleyle kaleme aldı.

Gardner, AKP'li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın haftasonu kararnamesiyle bir 'Donald Trump anı' yaşadığını yazarken, Merkez Bankası Başkanı'nı görevden almasını 'ekonomik intihar' olarak niteledi; İstanbul Sözleşmesi'nden çekilme kararının da Türkiye'nin 'bütün vatandaşlarını koruyan bir demokrasi olarak itibarından geriye kalanları da yok etme tehlikesi içerdiğini' yazdı.


"İKTİDAR PARTİSİNDEN ÇOK MUHALEFET PARTİSİ GİBİ"

Erdoğan'ın 2019’daki yerel seçimlerde büyük kentlerin birçoğunu kaybettikten sonra 'İslamcı ve aşırı milliyetçi seçmenin desteğini pekiştirmeyi amaçlayan hamlelere odaklandığı' yorumu yapan Gardner, "İçi boşaltılmış bir AKP,  iktidardaki üçüncü on yılına girecek bir iktidar partisinden çok bir muhalefet partisine benziyor. Bu bir güç gösterisi ama aynı zamanda da kırılganlık göstergesi" dedi.

"DONALD TRUMP GİBİ ÖFKE NÖBETİ GEÇİRDİ"

Gardner'ın makalesi şu sözlerle başlıyor: "Türkiye'nin buyurgan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, cumartesi sabahının erken saatlerinde bir Donald Trump anı yaşadı. ABD’nin eski başkanının Twitter’da geçirdiği sinir krizlerinin yerine, Erdoğan kararnameler çıkardı. İlki, yani Merkez Bankası Başkanı'nı kovması, ekonomik intihar anlamına gelebilir. İkincisi, yani Türkiye’nin yaklaşık 10 yıl önce ilk imzalayan ülke olduğu ve kadına karşı şiddeti engellemeyi amaçlayan anlaşmadan çıkması, ülkenin bütün vatandaşlarını koruyan bir demokrasi olarak itibarından geriye kalanları da gömme tehlikesi içeriyor."

"ÜZERİNE TİTRENEN ALBAYRAK, HAFTASONU KAZAZEDESİ OLUVERDİ"

Makalede Berat Albayrak'ın bakanlık döneminden bu yana Türkiye'nin yaşadığı döviz krizini, tüketime ve ucuz krediye dayalı büyüme politikasını, faizlerin 'tüm kötülüklerin anası' gibi görüldüğünü ve 'TL'yi savunmaya çalışıp başarısız olunurken 100 milyar dolardan fazla paranın yandığını' anlatan Gardner, "Üzerine titrenen Albayrak bir anda, bir diğer haftasonu kazazedesi oluverdi" dedi. FT yazarı, Naci Ağbal'ın başkanlığında Merkez Bankası'nın Türkiye'nin para politikalarına duyulan güveni yeniden tesis ettiğini Ağbal'ın da faizleri yüzde 19'a çıkarması sonrası görevden alındığını yazdı.

"EGZANTRİK EKONOMİ POLİTİKASI MUAZZAM DERECEDE RİSKLİ"

Merkez Bankası'nın yeni başkanı Şahap Kavcıoğlu'nu 'az tanınan bir bankacı, eski bir milletvekili ve bir AKP tabloidinde köşe yazarı' olarak niteleyen ve faizleri düşürmesinin beklendiğini belirten Gardner, makaleye şöyle devam etti: "Egzantrik para politikalarına geri dönüş muazzam riskler taşıyor. Türkiye'nin döviz rezervleri düşük, mevduatların yarısının dolar üzerinden olduğu yerel bankalarla karmaşık swap anlaşmalarına güveniliyor. Türkiye'nin bu yıl yaklaşık 180 milyar dolarlık dış borcu yeniden finanse etmesi gerekiyor. Doğu Akdeniz'deki deniz sınırları nedeniyle Avrupalı müttefikler ve ABD'yle yaşanan tartışmalar, bir NATO üyesi olarak Rus yapımı füzelerin alınması ve İran yaptırımlarının delinmesi, Türkiye'yi cezalandırıcı önlemlere açık hale getiriyor."

"KADINLARIN KORUMASINI BİR KALEMDE KALDIRDI"

Gardner, makalesinde İstanbul Sözleşmesi'nden cumhurbaşkanı kararıyla çekilme adımını da şöyle değerlendirdi: "Fakat Erdoğan'ın para politikalarındaki kötü sürprizi, kadınlara karşı şiddetle mücadele etmeyi amaçlayan Avrupa Konseyi sözleşmesinden çekilme kararının yanında neredeyse önemsiz kalıyor. 2014'te cumhurbaşkanlığına yükselmesinden bu yana giderek otokratikleşen Erdoğan, günde neredeyse üç kadının öldürüldüğü Türkiye nüfusunun yarısının hâlâ kırılgan olan korumasını bir kalemde kaldırdı."

"AİHM KARARLARI SERİ ŞEKİLDE GÖRMEZDEN GELİNİYOR"

Makalenin bu noktasında yazar Elif Şafak'ın "Çok karanlık bir tünelin içinden geçiyoruz. Demokrasiyi kaybettiğinizde ilk giden şeyler kadın ve azınlık hakları olur" sözlerine yer veren Gardner şöyle devam etti:

"Bu adım, Erdoğan'ın hukukun üstünlüğünü ülke içinde ve dışında küçümsemesinin son örneği. Türkiye yargısının bağımsızlığını neredeyse tamamen yok etti. Osman Kavala ve Selahattin Demirtaş gibi siyasi tutukluların serbest bırakılmasını talep eden Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin kararlarını seri bir biçimde görmezden geliyor.

"ETRAFI SARAY MENSUPLARIYLA SARILDI"

Bağımsız yardımcılarını uzaklaştırdıktan etrafı saray mensuplarıyla sarılı hale gelen Erdoğan, tutarlı bir politika belirleme yeteneğini neredeyse tamamen kaybetti. Bunun yerine, İstanbul ve Ankara da dahil olmak üzere 2019’daki yerel seçimlerde Türkiye’nin büyük kentlerinin birçoğunda kontrolü kaybettikten sonra, İslamcı ve aşırı milliyetçi seçmenin desteğini pekiştirmeyi amaçlayan hamleler yapmaya odaklandı. İçi boşaltılmış bir AKP,  iktidardaki üçüncü on yılına girecek bir iktidar partisinden çok bir muhalefet partisine benziyor. Bu bir güç gösterisi ama aynı zamanda da kırılganlık göstergesi."