AKP'li Cumharbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın siyaset sahnesinde yer aldığı dönemin insan hakları ihlallerini, basın ve düşünce özgürlüğüne vurulan darbeyi, işkence olaylarını konu alan Thomas Sideris’ın hazırladığı ‘İlmik’ isimli belgesel, 20. Selanik Film Festivali’nde ilk kez görücüye çıktı.

Türkiye'de tartışmalı 15 Temmuz Darbe Girişimi sonrasında işkenceler, adam kaçırmalar ve hedef göstermelerde artışlar yaşandı. Türkiye'de yaşanan işkencelerle saldırılara Yunan Gazeteci İlmik (The Noose) isimli belgeseliyle ışık tutuyor.  104 dakikalık belgesele, Türkiye’den Yunanistan’a siyasi sığınmacı olarak gelen gazeteci, akademisyen, öğretmen gibi farklı meslek dallarından ve farklı görüşlerden Türk ve Kürtlerin yanı sıra Yunanlılar da ilgi gösterdi. ‘İlmik-The Noose’ isimli belgesel Selanik Film Festivali’nde ‘İnsan Hakları’ kategorisinde gösterime giren üç uzun metrajlı yapımdan biri.

Gazeteci Thomas Sideris

TÜRKİYE’DEKİ İŞKENCE MERİÇ’İN ÖTESİNİ SARSTI
Henüz gösterime girmeden Yunanistan 34. Botsi Vakfı ‘Onur Ödülü’nü kazanan belgeselde, Türkiye’nin susturulan isimleriyle henüz cezaevine girmeden yapılmış özel röportajlar öne çıkıyor. Sideris’in kadrajına girenler arasında çok sayıda gazeteci, akademisyen, iş insanları da bulunuyor.

15 Temmuz 2016 darbe teşebbüsü sonrası işkence gören mağdurların cezaevinde yaşadıklarını anlattığı bölüm, Türkiye’de yaşananların boyutunu Meriç’in ötesine taşıyor.


Nitekim soru-cevap bölümünde Sideris’e sorular yönelten Yunan izleyicinin, özellikle bu işkence tanıklıklarından etkilendiği görüldü.

BOYNUNA İLMİK GEÇİRİLENLERİN HİKÂYESİ
‘İlmik’ belgeseli Türkiye’de sosyal linçe uğramış, öldürülmüş, ötekileştirilmiş, işkence görmüş ve görmekte olan kesimlerin tamamına mikrofon uzatıyor.

Sideris, Kürtler, Gülen Cemaati mensupları, solcular ve eşcinsellerin yaşadıklarına ışık tutuyor. Hrant Dink suikastinden, Gezi Parkı direnişine, İpek Medyanın polis zoruyla işgal edilip gazete ve televizyonlara el konulmasına kadar yakın siyasi tarihte tanık olduğumuz önemli olaylar kendine yer buluyor belgeselde.


NAZLI ILICAK’TAN BÜŞRA ERDAL’A TUTUKLU GAZETECİLERİN SON MÜLAKATLARI
18 aydır hapiste tutulan, Altan kardeşlerle beraber kısa süre önce ağırlaştırılmış müebbet cezasına çarptırılan Nazlı Ilıcak’ın, cezaevine girmeden önceki son röportajını da izliyoruz İlmik’te.



Yazdığı makalelerden, televizyonda yaptığı konuşmalardan ötürü demir parmaklıklar ardında  tutulan bir gazetecinin söyledikleri, Türkiye medyasında olmasa da Selanik’te büyük bir ilgi uyandırıyor. Şu an hâlâ cezaevinde bulunan Büşra Hanım Erdal da İlmik’te Türkiye’nin demokrasiye dönmesi için verdiği mücadeleyi anlatıyor.

SÜRGÜNDE YAYIN TOPLANTISI
Sideris, yapımında belgeselciliğinin yanında gazeteci kimliğini de hissettiriyor. Sürgündeki gazetecileri bulmuş, adeta Meriç’in ötesinde bir yayın toplantısı yapmış onlarla. Kapatılan Nokta Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Cevheri Güven’in cezaevi günlerine dair anektodlar da ekrana yansıyor. Arzu Yıldız adliye koridorlarında yaşananlarla birlikte Türkiye’nin son dönemine ışık tutuyor.



TUTUKLU MUHALEFET LİDERİ DEMİRTAŞ DA İLMİK’TE
Sideris, çekimleri Türkiye, Yunanistan, Almanya ve Belçika’nın da aralarında olduğu 6 ülkede gerçekleştirmiş. Türkiye’nin tutuklu ‘Cumhurbaşkanı adayı’ ve eski HDP Eş Başkanı Selahattin Demirtaş da Sideris’e mülakat verenler arasında.

Uluslararası Gazeteciler Federasyonu Başkanı Antony Bellanger, Basın Konseyi Başkanı Pınar Türenç, Nesibe Baransu, Ekrem Dumanlı, Tarık Toros, Basın Konseyi Genel Sekreteri Zeynel Lüle, Sevgi Akarçeşme, Erkan Akkuş, Tuba Güven, Barış İnce, Neşe Özgen belgesele katkı veren diğer isimlerden.

SELANİK’TEN SONRA BRÜKSEL PROGRAMI VAR
Yunan Cumhurbaşkanı Pavlopulos’un elinden ödül alan Sideris’in belgeseli, Selanik Film Festivali’nin ardından Uluslararası Gazeteciler Federasyonu’nun ev sahipliğinde Brüksel’de düzenlenecek özel bir galayla yoluna devam edecek. Ardından belgeselin Avrupa genelinde birçok festival programında seyirci ile buluşması bekleniyor.

‘BELGESELE İLMİK İSMİNİ VERDİM, ÇÜNKÜ…’
Sideris, belgesel için düzenlenen galada belgesele niçin ‘İlmik’ ismi verdiğini de açıkladı: “İlmik ismini verdim, çünkü Erdoğan karşısında duran herkesin boynuna bir ip geçirmeye çalışıyor.”

Türkiye’yi yakından takip eden, aynı zamanda da ‘komşu bir gazeteci’ olarak bu mağduriyetlere şahit olmaktan ötürü acı çektiğini de sözlerine ekliyor.