Kasım 2019 ve Ekim 2020’yi kapsayan araştırmaya göre, internet erişimine yasak konulan haberlerin yüzde 42’si AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, ailesi ve AKP’li isimler hakkında.

Free Web Turkey projesi kapsamında hazırlanan “Haberin sonu: Türkiye’de internet sansürü” raporu tamamlandı. Rapora göre Kasım 2019- Ekim 2020 arasında en az 1910 URL engellendi. Engellenen URL’lerin 870’ini haber içeriği oluştururken, 26 haber sitesi erişime engellendi. Engellenen haberlerin yüzde 42’si doğrudan AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, ailesi, partinin belediye başkanları veya yöneticileriyle ilgili oldu.


Bianet’te yer alan habere göre Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği’nin yürüttüğü Free Web Turkey projesi kapsamında yayımlanan rapor, karar mercilerinin iktidara yakın haberlerin yanı sıra kadın ve çocuklara yönelik suçların faillerini korumaya yönelik haberlere erişim engeli getirme eğilimini de ortaya koyuyor. Raporda “hükumetin ve Sulh Ceza Hakimliklerinin ülke yönetimine ilişkin eleştirel içeriklere ağır bir sansür uyguladığı çarpıcı bir şekilde ortaya çıkmaktadır” denildi.

ERDOĞAN VE ÇEVRESİNİN HABERLERİ

Erişime engellenen haberlerin yüzde 42’sini doğrudan AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ailesi, partinin belediye başkanları veya yöneticileriyle ilgili olduğu tespit edildi. Bunlar arasında 2019 yılının Kasım ayında yayınlanan ve AKP Manisa İl Başkanlığı’na gelen kadınların seks işçiliğine zorlanmasını konu alan haber, 2020’nin Şubat ayında çıkan Emine Erdoğan’ın 50 bin dolarlık çantasıyla ilgili haber ve yine aynı ay içinde yayınlanan, eski Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın Kanal İstanbul güzergahında arazi satın almasına ilişkin haberler yer alıyor.

Yine Yargıtay üyesi Aydıner hakkında yürütülen ‘çete soruşturması’na ilişkin haberler, Malatyalı bir çiftçinin Bilal Erdoğan ve çevresindekiler tarafından dolandırıldığı iddiasına ilişkin haberler, AKP’li Tevfik Göksu belediye borcuna karşılık cami verecek’ haberi, Antalya’nın AKP’li Serik Belediye Başkanının yolsuzluğa karıştığına dair haberler, Başkentgaz’ın, Bilal Erdoğan’ın kurucuları arasında yer aldığı TÜRGEV’e bağış yaptığı haberler, AKP’li Şehitkamil belediyesi ile ilgili ihale ve yolsuzluk haberleri ve Urfa AKP Gençlik Kolları Başkanı’nın jakuzide halka hakaret etmesi gibi pek çok habere erişim engeli getirildi.

İNTERNET YASAKLARININ YÜZDE 65’İ HABERLERE YÖNELİK

Proje süresince tespit edilen ve en az 1910 URL’yi etkileyen erişim engellemelerine ilişkin 150 hakimlik kararı belirlenirken, bu kararların 26 haber sitesine ve 870 haber URL’sine yönelik olduğu ortaya kondu. Raporda, 150 karardan 101’inin haber URL’lerine (alan adları sayılmaksızın) yönelik olduğunun altı çizilerek, bu doğrultuda “hükumetin ve Sulh Ceza Hakimliklerinin ülke yönetimine ilişkin eleştirel içeriklere ağır bir sansür uyguladığı çarpıcı bir şekilde ortaya çıkmaktadır” denildi.

PANDEMİ SANSÜRÜ

Raporda ayrıca bu dönemde pandemi ile ilgili haberler içeren 56 URL’ye erişim engeli getirildiği belirtildi. Nisan’da hükümetin Kovid-19 pandemisini yönetme şeklini eleştiren gazeteci Fatih Portakal’ın sosyal medya paylaşımlarının yanı sıra Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun’un Kuzguncuk’ta kiraladığı arazi üzerine inşa edilen yapıya ilişkin haberlerin de erişime engellendiği hatırlatıldı.

Raporda ayrıca erişime engellenen muhalif web siteleri teması altında Can Dündar’ın kurucusu olduğu Özgürüz’ün Mayıs, Haziran ve Ağustos aylarında; Kürtçe, Türkçe ve İngilizce olmak üzere üç dilde yayın yapan kadın haber ajansı Jinnews’in ise Şubat ve Ağustos aylarında birer kere, Ekim ayında iki kere ve Kasım ayında da bir kere engellendiği belirtildi.

Etkin Haber Ajansı ve Yeni Demokrasi gazetesi web siteleri de Ekim ayı içerisinde ikişer kez erişime engellenmişti. Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi merkezli haber ajansı Rudaw’ın Türkçe web sitesi ve Nupel.Net haber sitesi de erişime engellenen haber siteleri arasında yer alıyor.

FAİLLERİ KORUYAN KARARLAR

Raporun tematik incelemesi kapsamında, tespit edilen erişim engeli kararlarının yaklaşık yüzde 9’unu (150 kararın 13’ü) kadın ve çocuklara karşı işlendiği iddia edilen suçlarda failleri korumaya yönelik kararların oluşturduğu belirlendi. Bu doğrultuda kocasının erkek kardeşi tarafından tecavüze uğradıktan sonra kocası tarafından öldürülen Fatma Altınmakas hakkındaki haberlerin yanı sıra, şüpheli şekilde ölü bulunan Duygu Delen, Aleyna Çakır ve Şeyda Yılmaz hakkında yayınlanan haberler ve ekşi sözlük başlıkları da erişime engellendi.