Aktifhaber
  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR & SANAT
    • SAĞLIK
    • TEKNOLOJİ
    • YAŞAM
No Result
View All Result
  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR & SANAT
    • SAĞLIK
    • TEKNOLOJİ
    • YAŞAM
No Result
View All Result
Aktifhaber
No Result
View All Result

Gündem milletvekili dokunulmazlığı: Süreç nasıl işliyor, şartlar neler?

by aktifhabercom
February 26, 2021
Gündem milletvekili dokunulmazlığı: Süreç nasıl işliyor, şartlar neler?
5k
VIEWS
Share on FacebookShare on Twitter

Bu Haberlerdeİlginizi Çekebilir

PKK’nın ‘silah bırakma’ kararı hakkında DEM Parti yer ve zaman verdi

PKK’nın ‘silah bırakma’ kararı hakkında DEM Parti yer ve zaman verdi

July 3, 2025
5.1k
Ormanları para hırsı yakıyor: Elektrik hatlarına bakım yapılmadığı için ulusal servet küle döndü

Ormanları para hırsı yakıyor: Elektrik hatlarına bakım yapılmadığı için ulusal servet küle döndü

July 3, 2025
5k

Birçoğu HDP’li milletvekillerine ait fezlekelerin Meclis’e gelmesiyle ‘milletvekili dokunulmazlığının kaldırılması’ bir kez daha Türkiye gündeminin ana konusu haline geldi.


Birçoğu HDP’li milletvekillerine ait fezlekelerin Meclis’e gelmesiyle ‘milletvekili dokunulmazlığının kaldırılması’ bir kez daha Türkiye gündeminin ana konusu haline geldi. Peki dokunulmazlıkların kaldırılmasın süreç nasıl işliyor, milletvekilliği hangi şartlarda düşer?

Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) milletvekili dokunulmazlıklarının kaldırılması istemiyle 25 milletvekili hakkında hazırlanan 33 fezleke geldi. Fezlekeler, TBMM Başkanı Mustafa Şentop’un imzasıyla Anayasa ve Adalet Komisyonu Üyelerinden Kurulu ‘Karma Komisyon’a havale edildi. 33 fezlekeden 28’i HDP milletvekilleri hakkında.


Bu gelişmeyle birlikte yeniden milletvekili dokunulmazlığının tartışıldığı günlere geri döndü. Özellikle HDP’li milletvekillerine karşı sıklıkla kullanılan bir yöntem olan ‘dokunulmazlığın kaldırılması’ konusu varlığıyla da sonuçlarıyla da uzun süre tartışılacağa benziyor. Peki, milletvekili dokunulmazlığının kaldırılması süreci nasıl işliyor, şartlar neler? Süreçte hangi aşamalar var?

DOKUNULMAZLIĞIN KALDIRILMASI SÜRECİ

Dokunulmazlığın kaldırılması süreci şöyle işliyor: Hakkında suç isnadı bulunan milletvekillerinin dokunulmazlığının kaldırılıp kaldırılmamasına ilişkin istemler, Adalet Bakanlığına sunuluyor. Bakanlık, istemi gerekçeli bir yazıyla Cumhurbaşkanlığına, Cumhurbaşkanlığı ise TBMM Başkanlığına iletiyor.

TBMM BAŞKANLIĞI KARMA KOMİSYON’A GÖNDERİYOR

Meclis Başkanlığına gelen fezlekelerin gündeme alınmasındaki süreç, İçtüzüğe göre işliyor. Milletvekili dokunulmazlığı, İçtüzüğün “Yasama Dokunulmazlığı ve Üyeliğin Düşmesi” başlıklı dokuzuncu kısmının “yasama dokunulmazlığı” alt başlıklı birinci bölümünde düzenleniyor. Buna göre, bir milletvekilinin dokunulmazlığının kaldırılması hakkındaki istemler, TBMM Başkanlığınca “Gelen Kağıtlar” listesinde yayınlanarak Anayasa ve Adalet Komisyonu Üyelerinden Kurulu Karma Komisyona havale ediliyor.

FEZLEKELER YA BEKLETİLİR, YA DA GÜNDEME ALINIR

Söz konusu fezleke ile Meclis’teki mevcut fezlekeler, sevk edildikleri Karma Komisyonda bekletilebiliyor ya da komisyonda gündeme alınabiliyor. Fezlekelerin gündeme alınması halinde süreç başlıyor. Karma Komisyon toplanıyor ve hangi fezlekeye ait dosyayı değerlendireceğine karar veriyor. Fezlekelerin gündeme alınmaması halinde, işlem milletvekili bitimine kalıyor.

Karma Komisyonun Başkanı, Başkanvekili, Sözcü ve Katibi, Anayasa Komisyonunun Başkanı, Başkanvekili, Sözcüsü ve Katibi oluyor.

HAZIRLIK KOMİSYONU KURULUYOR

Karma Komisyon Başkanı, dokunulmazlık dosyalarını incelemek üzere her siyasi partinin Hazırlık Komisyonuna verebileceği üyeleri arasından ad çekme suretiyle 5 üyeli bir Hazırlık Komisyonu teşkil ediyor. Hazırlık Komisyonu, kendine gizli oyla bir başkan ve sözcülük görevini de yapacak bir katip seçiyor. Hazırlık Komisyonu, kurulduğu andan itibaren en geç 1 ay içinde dosyayı inceleyerek raporunu hazırlıyor. Bu komisyon bütün kağıtları inceleyip gerekirse o milletvekilini dinliyor ancak tanık dinleyemiyor.

Hazırlık Komisyonu, yasama dokunulmazlığının kaldırılması yönünde karar alırsa dosya Karma Komisyona havale ediliyor. Karma Komisyon da 1 ay içinde Hazırlık Komisyonu raporunu ve eklerini görüşerek sonuçlandırıyor.

ERTELEME KARARI VERİLİRSE GENEL KURUL’A BİLGİ VERİLİYOR

Karma Komisyon, dokunulmazlığın kaldırılmasına veya kovuşturmanın milletvekilliği sıfatının sona ermesine kadar ertelenmesine karar veriyor. Karma Komisyon kovuşturmanın ertelenmesini kararlaştırmışsa bu yöndeki raporu Genel Kurulda okunarak bilgiye sunuluyor. Bu rapora milletvekilleri tarafından 10 gün içinde itiraz edilmezse kesinleşiyor, itiraz edilmesi halinde ise rapor Genel Kurul gündemine alınıyor. İtiraz edilmeyen dosyalar Cumhurbaşkanlığına gönderiliyor.

GENEL KURUL KABUL EDEBİLİR VEYA ERTELEYEBİLİR

Dokunulmazlığın kaldırılması yönündeki Karma Komisyon raporları, doğrudan Genel Kurul gündemine giriyor. Genel Kurul, raporu kabul ederek dokunulmazlığın kaldırılmasını kararlaştırabileceği gibi, raporu reddederek yargılamanın dönem sonuna ertelenmesine de karar verebiliyor. Kovuşturma ertelenmiş ve bu karar Genel Kurulca kaldırılmamış ise dönem yenilenmiş olsa bile milletvekilliği sıfatı devam ettiği sürece ilgili hakkında kovuşturma yapılamıyor.

GENEL KURUL AŞAMASI 

Milletvekillerine dağıtılan Karma Komisyon raporu, Genel Kurulda okunarak görüşülür. Biri lehte diğeri de aleyhte olmak üzere, iki milletvekili rapor üzerinde konuşma yapar. Fezlekesi olan milletvekili isterse Hazırlık Komisyonunda, Karma Komisyonda veya Genel Kurulda kendi savunmasını yapabilir ya da başka bir milletvekili arkadaşına savunma yapması için bu hakkını verebilir. Söz ve savunma talebi yoksa görüşmeler tamamlanır. Daha sonra Karma Komisyonun yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına dair raporu oylamaya sunulur. Genel uygulamaya göre açık oylama yapılır. Genel Kurulda dokunulmazlıkların kaldırılmasına ilişkin oylamada, karar yeter sayısı için 151 oy yeterli.

HER MİLLETVEKİLİ VE DOSYA İÇİN AYRI OYLAMA YAPILIR

Genel Kuruldaki oylamada, her milletvekili ve fezleke için ayrı oylama yapılır. Bir milletvekili hakkında iki dosya varsa iki dosya ayrı ayrı oylanıp karara bağlanır. Dokunulmazlık hangi dosya hakkında kaldırıldıysa yalnızca o fezleke hakkında yargılama yapılabilir. Milletvekilinin dönem sonuna bırakılan dosyası hakkındaki dokunulmazlığı devam eder.
Genel Kurul kararından sonra milletvekilinin dokunulmazlığı, söz konusu dosya için kaldırılmış olur.

DOKUNULMAZLIK KALKINCA SAVCILIK DEVREYE GİRER: YARGILAMA AŞAMASI

Meclis Başkanlığı, dosyayı Cumhurbaşkanlığı aracılığıyla Adalet Bakanlığına gönderir. Bakanlık da dokunulmazlığı kaldırılan milletvekili hakkında gereğinin yapılması için dosyası ilgili savcılığa havale eder. Savcılık da dosyanın ulaşmasının ardından soruşturmaya kaldığı yerden devam eder, söz konusu milletvekilini tutuklanması talebiyle mahkemeye de sevk edebilir ya da tutuksuz olarak yargılanmasına da devam edebilir.

DOKUNULMAZLIĞI KALKIYOR AMA MİLLETVEKİLLİĞİ DEVAM EDİYOR

Bir milletvekilinin dokunulmazlığının kalkmasıyla milletvekilliği düşmüyor, devam ediyor. Milletvekili maaşını alıyor ve diğer sosyal haklarından yararlanıyor. Tutuklanmamışsa Meclise gelerek yasama çalışmalarına da katılabiliyor. Bir vatandaş tutuksuz olarak nasıl yaşamını sürdürüyorsa milletvekili de o şekilde çalışma hayatına devam edebiliyor.

CEZA KESİNLEŞİNCE GENEL KURUL’DA KARAR OKUNURSA VEKİLLİK DÜŞÜYOR

Ancak milletvekili hakkındaki ceza kesinleştikten sonra Genel Kurulda okunuyor, işte o zaman milletvekilliği düşürülüyor. Milletvekilinin yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına veya milletvekilliğinin düşmesine karar verilmesi halinde, Genel Kurul kararının alındığı tarihten itibaren 7 gün içinde ilgili milletvekili veya bir diğer milletvekili, kararın Anayasaya, kanuna veya İçtüzüğe aykırılığı iddiasıyla iptal için Anayasa Mahkemesine başvurabiliyor. Anayasa Mahkemesi, iptal istemini 15 gün içinde kesin karara bağlıyor.

ShareTweet
Previous Post

Lebalep kongreler level atladı: AKP’liler vur patlasın çal oynasın

Next Post

Doğu Perinçek: MHP’nin başına geçmek şereftir

İLGİLİHABERLER

PKK’nın ‘silah bırakma’ kararı hakkında DEM Parti yer ve zaman verdi
GÜNDEM

PKK’nın ‘silah bırakma’ kararı hakkında DEM Parti yer ve zaman verdi

July 3, 2025
5.1k
Ormanları para hırsı yakıyor: Elektrik hatlarına bakım yapılmadığı için ulusal servet küle döndü
GÜNDEM

Ormanları para hırsı yakıyor: Elektrik hatlarına bakım yapılmadığı için ulusal servet küle döndü

July 3, 2025
5k
Halkbank’ın Ayhan Bora Kaplan’la bağlantılı şirkete verdiği 550 milyon liralık kredi Meclis’te gündeme geldi
GÜNDEM

Halkbank’ın Ayhan Bora Kaplan’la bağlantılı şirkete verdiği 550 milyon liralık kredi Meclis’te gündeme geldi

July 3, 2025
5k
AKP’li Vahit Kiler, Halkbank’a sattığı AVM’yi yarı fiyatına geri aldı
GÜNDEM

AKP’li Vahit Kiler, Halkbank’a sattığı AVM’yi yarı fiyatına geri aldı

July 3, 2025
5k
Yargıtay, beşizlerin anne-babasının mahkumiyet kararını bozdu
GÜNDEM

Yargıtay, beşizlerin anne-babasının mahkumiyet kararını bozdu

July 3, 2025
5k
CHP’li Deniz Yavuzyılmaz: İBB’nin kayıp helikopterini bulduk, araba fiyatına satılmış
GÜNDEM

CHP’li Deniz Yavuzyılmaz: İBB’nin kayıp helikopterini bulduk, araba fiyatına satılmış

July 3, 2025
5.1k
Daha Fazla Haber
PKK’nın ‘silah bırakma’ kararı hakkında DEM Parti yer ve zaman verdi

PKK’nın ‘silah bırakma’ kararı hakkında DEM Parti yer ve zaman verdi

July 3, 2025
5.1k
Oğlu, Oğuz Murat Aci’nin ölümüne neden olmuştu: Doktorluktan uzaklaştırıldı

Oğlu, Oğuz Murat Aci’nin ölümüne neden olmuştu: Doktorluktan uzaklaştırıldı

July 3, 2025
5.1k
İntihar girişimi faciaya dönüştü: ‘İntihar öyle olmaz’ dedi, benzin döküp ailesini yaktı

İntihar girişimi faciaya dönüştü: ‘İntihar öyle olmaz’ dedi, benzin döküp ailesini yaktı

July 3, 2025
5.1k
Kuruyemiş devi de battı

Kuruyemiş devi de battı

July 3, 2025
5.1k
Saraçhane eylemlerinde tutuklu sayısı 13’e yükseldi

Saraçhane eylemlerinde tutuklu sayısı 13’e yükseldi

July 3, 2025
5k
Kriz devleri yiyor: Şişecam fabrika kapattı

Kriz devleri yiyor: Şişecam fabrika kapattı

July 3, 2025
5k
Türkiye’nin 101 yıllık kulübü babadan oğula devredildi

Türkiye’nin 101 yıllık kulübü babadan oğula devredildi

July 3, 2025
5k
İstanbul’da baba cinayeti: Oğlu kanlı eşyaları çöpe attı, anne evi temizledi

İstanbul’da baba cinayeti: Oğlu kanlı eşyaları çöpe attı, anne evi temizledi

July 3, 2025
5k
Tarih belli oldu: En ucuz sigaraya 11 TL zam geliyor

Tarih belli oldu: En ucuz sigaraya 11 TL zam geliyor

July 3, 2025
5k
Melih Gökçek’le ilgili pes dedirten iddia

Melih Gökçek’le ilgili pes dedirten iddia

July 3, 2025
5k
Hollywood masalı kabusa döndü: Bir zamanlar her şeye sahipti, şimdi alışveriş arabasında yaşıyor

Hollywood masalı kabusa döndü: Bir zamanlar her şeye sahipti, şimdi alışveriş arabasında yaşıyor

July 3, 2025
5.1k
İzmir-Çeşme otoyolu yanıyor: Muhabir yangının arasında kaldı

İzmir-Çeşme otoyolu yanıyor: Muhabir yangının arasında kaldı

July 3, 2025
5k
Silivri alev alev, uçaklar havada: Yangın İstanbul’a sıçradı

Silivri alev alev, uçaklar havada: Yangın İstanbul’a sıçradı

July 3, 2025
5.1k
Doğurup poşete koydu, çöpe attı

Doğurup poşete koydu, çöpe attı

July 3, 2025
5.1k
Ağlayan bakan borsayı çökertti

Ağlayan bakan borsayı çökertti

July 3, 2025
5.1k
Aktifhaber

© 2022 - - Sitemizde yayınlanan haberlerin telif hakları haber kaynaklarına aittir. İzin alınmadan kopyalanamaz.J.

MENU

  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER

BİZİ TAKİP EDİN

No Result
View All Result
  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR & SANAT
    • SAĞLIK
    • TEKNOLOJİ
    • YAŞAM

© 2022 - - Sitemizde yayınlanan haberlerin telif hakları haber kaynaklarına aittir. İzin alınmadan kopyalanamaz.J.