Türkiye’de yaşanan ekonomik kriz, artan maliyetler her sektörü olduğu gibi çiftçiyi de olumsuz etikledi.
Temmuz, ağustos, eylül aylarından oluşan 3’üncü çeyrekte kırmızı et üretimi rekor kırdı. Ancak olumlu gibi görünen bu gelişmenin altında bir trajedi yatıyor.
BirGün’den Ozan Gündoğdu’nun haberine göre, yem fiyatının artmasıyla beraber gırtlağına kadar borca batan çiftçi, süt ineğini kesimhaneye gönderiyor. Kırmızı et üretiminde rekor kırılırken süt üretimi sert şekilde azalıyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) temmuz, ağustos, eylül aylarından oluşan 3’üncü çeyrek kırmızı et üretim istatistiklerini yayımladı. Buna göre 3 aylık dönemde toplam üretilen kırmızı et miktarı 443 bin ton olarak gerçekleşti. Böylece nisan, mayıs, haziran aylarından oluşan 2’nci çeyreğe göre kırmızı et üretimi yüzde 73,4 oranında artmış oldu. Önceki çeyreğe göre yaşanan artış kurban bayramı etkisi olarak açıklanıyor. Ancak bir önceki yıl kurban bayramını da içeren 3’ncü çeyreğe göre de kırmızı et üretimi yüzde 30,5 oranında rekor artış kaydetti. Elde edilen kırmızı et miktarı ise ölçümlenen en yüksek veri olarak kayda geçti.
Ancak kırmızı et üretimine ilişkin bu istatistik ardında trajik bir hikayeyi de barındırıyor. Zira kırmızı et üretiminin rekor kırdığı 3’üncü çeyrekte aynı anda süt üretim miktarı da rekor seviyede geriliyor. Çünkü yem maliyetine daha fazla katlanamayan, üstüne bir de borca batık olan çiftçiler, süt ineklerini kesimhaneye yolluyor.
Sığır eti üretimi ile toplanan inek sütü arasındaki ilişki de süt ineklerinin kesime yollandığını doğrular nitelikte. 3’üncü çeyrekte sığır eti üretimi yüzde 30 oranında artarken temmuz ayında toplanan inek sütü miktarı yüzde 8,1 ağustos ayında ise yüzde 8 oranında azaldı.
SIĞIR ETİ ÜRETİMİ
2018 temmuz, ağustos, eylül: 306 bin 638 ton
2019 temmuz, ağustos, eylül: 398 bin 24 ton
ARTIŞ: yüzde 30
TOPLANAN İNEK SÜTÜ MİKTARI
2018 Temmuz: 863 bin 13 ton
2019 Temmuz: 797 bin 901 ton
AZALMA: yüzde 8,1
2018 Ağustos: 840 bin 578 ton
2019 Ağustos: 777 bin 969 ton
AZALMA: yüzde 8
Türkiye yıllardır borçla büyüdü. İnşaat ve enerji sektörünün borcu bugün ödenemediği için bankalar tarafından bu borca karşılık ayrılıyor. Öte yandan halkın gündelik hayatını en çok etkileyen borç ise tarım sektörünün borcu. Çiftçinin borç yükü üretimin stresini artırıyor. Borcu ödeme telaşıyla hızla nakde ihtiyaç duyan çiftçi ya ürününü bedelinin altında satıyor, ya da sermayesi olan ineğini kesimhaneye yolluyor.
Süt üretimi yapan çiftçilerin yakından takip ettiği gösterge süt-yem paritesi. Özetle birim süt fiyatının birim yem fiyatına oranı olarak tanımlanan paritenin düşmesi çiftçinin en büyük korkusu. Çünkü bu durumda sattığı süt çiftçiye gelir katkısı sağlamıyor.
