Irak ziyaretini tamamlayarak Vatikan'a dönen Papa Francesco, geziyi değerlendirdiği basın toplantısında Musul'da IŞİD'in yıktığı kiliselerin enkazında dua ederken "Bunlara bu silahları kim satıyor?" diye düşündüğünü söyledi.

5-8 Mart'ta Irak'a giderek bu ülkeyi ziyaret eden ilk papa olan Papa Francesco, dönüşte uçakta gazetecilerin sorularını yanıtladı. Bir gazetecinin Musul'un yıkıntılar içindeki halini havadan gördüğünde ve kilise enkazında dua ederken neler hissettiğini sorması üzerine Papa şunları söyledi:


"Yıkılan kilisenin önünde durdum, söyleyecek söz bulamadım. İnanılmazdı, inanılmazdı… Sadece bu kilise değil diğerleri de, yıkılan bir cami de vardı… İnsanlığımızın acımasızlığı inanılmaz… Kilisedeyken aklıma gelen bir soru şuydu: Bu yok edicilere bu silahları kim satıyor? Evlerinde yapmıyorlar ya… Silahları kim satıyor? Kim bunların sorumlusu? Bu silahları satanların en azından samimiyetle 'Biz satıyoruz' demelerini isterdim. Ama söylemiyorlar. Bu çirkin."

NADİA MURAD'IN KİTABI GEZİDE ETKİLİ OLDU

BBC Türkçe'de yer alan habere göre, Papa Francesco, pandemi de dahil bir dizi riske rağmen Irak gezisinde kararlı olmasının nedenini açıklarken, bu kararda Iraklı Yezidi Nadia Murad'ın kitabının da etkili olduğunu söyledi.

Papa, Nobel Barış Ödüllü Nadia Murad'ın "Son Kız" isimli kitabını okuduğunu ve kendisiyle görüştüğünü söyleyerek, "Nadia Murad dehşet verici şeyler anlatıyor. Herkese bu kitabı okumasını tavsiye ederim, bazen çok ağır gibi gelebilir ama benim kararımın altında yatan neden buydu" dedi.

Papa Irak'ta yaptığı konuşmalarda da savaşın ve düşmanlığın mağdurları arasında Yezidileri özellikle anmıştı.

'AYETULLAH EL SİSTANİ BİLGE BİRİ'

Papa ayrıca, Cumartesi günü Necef'e giderek Şii lider Ayetullah Ali El Sistani ile yaptığı tarihi görüşmeden de bahsetti. Bu görüşmenin "evrensel bir mesaj" olduğuna inandığını söyleyen Papa, El Sistani için "büyük, bilge biri" dedi.

Ayetullah'ın normalde ziyaretçileri için ayağa kalkmamasına rağmen kendisini iki kez ayağa kalkarak selamladığını da aktaran Papa, bundan onur duyduğunu söyledi.

'ALAN KURDİ, ÖLEN MEDENİYETİN SEMBOLÜ'

Papa Francesco, Pazar günü Erbil'de stadyumda yaptığı ayinin ardından, 2015'te Avrupa'ya kaçmaya çalışırken cansız bedeni Bodrum'da sahile vuran Suriyeli bebek Alan Kurdi'nin babasıyla da görüşmüştü.

Papa, Abdullah Kurdi ile yaptığı görüşmeyi anlatırken "Dünya hala göçün bir insan hakkı olduğunu idrak edemedi" dedi.

Papa, Kurdi için, "Bu çocuk bir sembol, Alan Kurdi bir sembol… Göç ederken ölen bir çocuğun ötesine geçen bir sembol. Ölmüş, ölmekte olan medeniyetlerin sembolü, insanlığın sembolü" ifadelerini kullandı.

Covid-19 kısıtlamaları nedeniyle 15 aydır ilk kez yurtdışı gezisine çıkabilen Papa, bu dönemde kendisini "hapsedilmiş" gibi hissettiğini de anlattı, "Bu geziyle yeniden yaşama dönmüş gibi oldum" dedi.

Papa, bu sabah Bağdat'tan Roma'ya dönüşü sırasında Türkiye hava sahasından geçmesi vesilesiyle AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a da bir telgraf göndererek Türk halkına iyi dileklerini sundu.

BİDEN: TÜM DÜNYA İÇİN UMUT SEMBOLÜ

ABD Başkanı Joe Biden da Papa'nın Irak ziyareti hakkında bir açıklama yaparak gezinin tarihi önemine dikkat çekti. Biden, "Papa'ya, dinsel hoşgörüyü, insanlığın ortak bağlarını ve inançlar arasında anlayışı teşvik etmeye bağlılığı için hayranlık duymaya devam ediyorum" dedi.

Biden, bu ziyaretin önemli bir mesaj teşkil ettiğini ve bu mesajın Papa'nın Musul'da dile getirdiği "kardeşlik kardeş katlinden, umut ölümden, barış savaştan daha güçlüdür" sözleri olduğunu söyledi.

Irak'ın dini ve etnik çeşitliliğini hatırlatan Biden, bu ülkedeki Hristiyan cemaatinin de dünyanın en eskilerinden biri olduğunu vurguladı.

Biden'ın açıklamasında şu ifadeler yer aldı:

"Papa'nın, İncil'e göre İbrahim'in doğum yeri de dahil antik dini alanları ziyaret ettiğini, Necef'te Büyük Ayetullah Ali el Sistani ile zaman geçirdiğini, yalnızca birkaç yıl önce IŞİD gibi bir örgütün ahlaksızlığı ve hoşgörüsüzlüğüne katlanmış bir şehir olan Musul'da dua ettiğini görmek tüm dünya için bir umut sembolüdür."

DİNLER ARASI DİYALOG ODAKLI GEZİ

Papa Francesco'nun 5-8 Mart tarihli Irak ziyareti, bir papanın bu ülkeye yaptığı ilk geziydi.

Papa'nın Irak seyahati, 2003'ten bu yana sayıları hızla azalan Iraklı Hristiyanların sorunlarına dikkat çekme ve İslam dünyasıyla diyaloğu güçlendirme çabaları açısından önemli görülüyordu.

Papa Francesco daha önce de Şubat 2019'da Birleşik Arap Emirlikleri'ne giderek Arap yarımadasını ziyaret eden ilk papa olmuştu. Papa burada katıldığı Dinler Arası Buluşmada, Sünni İslam için önemli bir referans merkezi olarak görülen Mısır'daki El Ezher Üniversitesi imamı Şeyh Ahmed El Tayyib ile, "Dünya Barışı ve Birlikte Yaşam İçin İnsanların Kardeşliği Belgesi" başlıklı ortak deklarasyonu imzalamıştı.

Irak ziyareti öncesinde yapılan değerlendirmelerde, Papa'nın Irak'ın Necef kentinde görüştüğü Şii lider Ayetullah Ali El Sistani ile de benzer bir belge imzalaması ihtimali üzerinde duruluyordu. İki lider 6 Mart'taki görüşmede ortak bir metne imza atmasa da diyalog ve barış çağrısı yaptı.

Irak'ta Bağdat, Necef, Musul, Ur, Karakuş ve Erbil'i ziyaret eden Papa, sıklıkla kardeşlik ve bir arada yaşama mesajı vererek silahların susturulması, terörün dini istismar etmesine karşı çağrı yaptı.

Irak Başbakanı Mustafa El Kazimi, Papa ile Ayetullah El Sistani'nin "tarihi görüşmesi" ve ardından Ur'da düzenlenen "tarihi dinler arası buluşma" şerefine 6 Mart tarihini Irak'ta Ulusal Hoşgörü ve Birlikte Yaşama Günü ilan etti.