Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi NASA’nın Mars’a gönderdiği InSight uzay aracı, gezegenin yüzeyinde ilk kez deprem tespit etti. 6 Nisan’da meydana geldiği belirtilen deprem, Dünya ve Ay’ın dışında uzayda tespit edilen ilk yer sarsıntısı oldu.

Bilim insanları sarsıntının gezegenin katmanlarındaki bir çatlaktan ya da bir meteor çarpmasından kaynaklamış olabileceğini söylüyor. InSight uzay aracı Mars’a geçen Kasım’da inmişti. InSight, Mars’ın yüzeyi ve yeraltı katmanlarındaki sismolojik hareketlerle ilgili veri topluyor. Dünya’nın iç katmanlarınınki sarsıntılarla kıyaslanacak bu verilerin iki gezegenin nasıl farklı şekilde oluştuğuna ışık tutması umuluyor.


Araştırmacılar, Mars’taki depremin Apollo’nun sensörlerinin Ay’ın yüzeyinde tespit ettiği sarsıntılarla benzerlik gösterdiğine dikkat çekiyor. 1969-1977 yılları arasında Ay’a giden astronotlar, Dünya’nın uydusuna beş sismometre yerleştirmişti. Bu cihazlar, binlerce sarsıntı tespit etmişti.

InSight’ın sismometresi, hem düşük hem de yüksek frekansları ölçebilen sensörler içeriyor. SEIS (İç Yapı için Sismik Deney Aracı) adlı sismometre, 20 Aralık’ta uzay aracının robot kolu tarafından Mars’ın yüzeyine indirilmişti.

InSight, Mars’ın çekirdeği hakkında ilk kez bilgi edinilmesini sağlayacak. Sistemin iki sensörü de 6 Nisan’daki sismik hareketi tespit etti. Ancak sarsıntının kaynağı ve uzay aracına uzaklığı belirlenemedi.

Araştırmanın İngiltere ayağının sorumlusu Prof. Tom Pike, “Deprem bir ya da iki büyüklüğünde. Uzaklığı da 100 km civarında olabilir. Kesin veriler yok ama böyle olduğunu tahmin ediyoruz” dedi.

Dünya’da meydana gelen bir ya da iki büyüklüğündeki sarsıntıları çok az kişinin hissedebileceği belirtiliyor.

Bilim insanları şimdi düşük frekanslı sensörün 14 Mart, 10 ve 11 Nisan’da kaydettiği üç diğer sinyali inceliyor. Ancak bu sarsıntıların 6 Nisan’da meydana gelenden daha düşük çaplı olduğu belirtiliyor. Bu nedenle, InSight projesinde görevli uzmanlar, gerçek bir sismik hareketten emin olamadıklarını vurguluyor.

Ancak uzmanlar, projenin yaklaşık iki yılda tamamlanacağına dikkat çekerek bu süre içinde Mars’ta daha güçlü sinyaller kaydetme ihtimalleri olduğunu söylüyor. (BBC Türkçe)